Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Polany Surowiczne
współcześnie
pow. Krosno, woj. podkarpackie, Polska
info ogólne
miejscowość wysiedlona
Zbrodnie
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
9
max.:
9
wydarzenia
nr ref.:
12252
data:
1946.01.14
lokalizacja
opis
dane ogólne
Polany Surowiczne
25 stycznia 1946 r., m.p. — Fragmenty sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu I Kraju Zakerzońskiego o mordzie Wojska Polskiego na Ukraińcach w Polanach Surowicznych:
„Sprawozdanie z napadu na Polany Surowiczne dokonanego przez WP wraz z polską bandą dnia 14 stycznia 1946 r.
14 stycznia 1946 r. polska banda licząca około 90 osób napadła na wieś Polany Surowiczne. O godzinie 14.30, po bliskim podejściu po wieś z krzykiem «Hurrra!» rzuciła się, strzelając z całej posiadanej broni, na domy. We wsi znajdował się nasz strzelec, który przywitał ich ogniem karabinu maszynowego, ale, okrążony ze wszystkich stron, nie mógł zmienić stanowiska i zginął.
Każdego napotkanego na drodze kładli na ziemię lub też od razu strzelali do niego, i tak: Wariankę Mykołę, 40‑letniego diaka, zastrzelili nie dając mu wymówić choćby słowa (przy czym ściągnęli z niego ubranie i buty); Kaczuriaka Andrija, lat 40, położyli w domu na podłogę i bili kolbami karabinów, oderżnęli mu nos, skłuli bagnetami i w końcu zamordowali strzałem w głowę. Następnie skłuli bagnetami obrazy świętych wiszące na ścianach i po obrabowaniu [domu] do cna odeszli. Kochan Mariję, 30‑letnią dziewczynę, w niemożliwy sposób bili karabinami, kłuli bagnetami (12 dziur), nareszcie dobili strzałem w głowę. Złapali na drodze 18‑letniego chłopaka, Harnagę Mykołę. Jeden z bandytów bez słowa uderzeniem karabinu wybił mu wszystkie zęby. Powalonego na ziemi bili drutem, kijami i na koniec zastrzelili. Gdy wyprowadzali z domu Powandę Stepana, jego żona uklękła przed bandytą, aby wybłagać zmiłowanie dla męża, a wtedy jeden z bandytów strzelił do niej, zabijając ją na miejscu. Powiedział zarazem:
—«Na masz, to ci wystarczy».
Po wyprowadzeniu z domu Napowańca Stepana bili go kolbami, połamali palce, wybili oczy, przy czym cały czas krzyczeli:
— «Mów, skurwysyni, gdzie jest sztab banderowski!».
Czabałyka Osypa mocno zbili kamieniami, zabrali z sobą do lasu, gdzie zamordowali, wykluwając wcześniej oczy. Margana Stepana, lat 44, znaleziono za wsią. Miał rozbitą głowę, połamane ręce, całe ciało skłute bagnetami i strzałami z automatu. Gedesz Justynę bandyta zastrzelił za to, że prosiła go, aby nie zabierał jej ostatniej krowy, przy czym jeden z bandytów powiedział:
— «Władek, daj jej tam, niech się uspokoi».
Z takim okrucieństwem bandyci przeszli 30 domów, zostawiając za sobą gołe ściany i zmasakrowanych ludzi. Uciekli ze wsi dopiero po usłyszeniu strzałów naszej bojówki […]
Następnie banda odeszła w kierunku Królika Polskiego, prowadził tam ślad sani, gdzie nie gdzie ślad krwi, widocznie ponieśli jakieś straty. W czasie napadu zginęli tacy ludzie:
Zinycz Mychajło — lat 25 (strzelec bojówki, który przyszedł z Zachodu);
Warianka Mykoła — lat 40;
Marhoń [Margan? — zob. wyżej — B.H.] Stepan — lat 35;
Napowaneć Petro — lat 35;
Kaczuriak Andrij — lat 36;
Harnaga Stepan — lat 18;
Czabałyk Osyp — lat 17;
Kochan Marija — lat 30;
Powanda Marija — lat 26”.
źródło: „Zwit pro napad widdiłu Wijśka polśkoho na seło Polany Surowyczni”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 983—984, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
9
min. 9
max. 9
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: POLANY SUROWICZNE