Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
0
max.:
12
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
0
max.:
14
wydarzenia
nr ref.:
11694
data:
1945
lokalizacja
opis
dane ogólne
Fragment zeznań Mieczysława Żeńczaka o mordach na 2 Ukraińcach w Bachórzu dokonanych przez członków AK placówki w Dynowie:
„W dniu tym, kiedy byliśmy z Kordowskim i sołtysem w sprawie tych krów [w Chodorówce], przyszedł do sołtysa Sikora Władysław syn Stanisława i oświadczył Kordowskiemu, że schwytał Ukraińca na szosie. Kordowski wylegitymował tego Ukraińca, następnie kazał Sikorze Władysławowi i Kuconiowi Stanisławowi wyprowadzić Ukraińca tego do lasu i zastrzelić, co ci wykonali. Od Osypanki Tadeusza dowiedziałem się, że wyżej wymieniony Sikora Władysław i Kuc Stanisław zastrzelili w ten sposób jakąś kobietę Ukrainkę również w lesie”.
źródło: „Zeznanie Żeńczaka”, 21 IV 1948 r.; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 107/772, k. 2
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment protokołu przesłuchania Jana Gąski przez oficera śledczego PUBP w Brzozowie o mordzie na Ukraince w Bachórzu:
„Mogę zapodać, że Kuc Stanisław wraz z Sidorem Władysławem […] zamordowali nieznaną mi kobietę w lesie 'na honiu' [?]. Morderstwa tego byłem świadkiem ja, Wasilkiewicz Maria z Bachórza i Maria Tarnowska z Bachórza”.
źródło: „Protokół przesłuchania podejrzanego J. Gąski”, 16 III 1948 r.; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 107/721, k. 139
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1+1
min. 2
max. 2
nr ref.:
11695
data:
1945.03–1945.06
(wiosna)
lokalizacja
opis
dane ogólne
Fragment przesłuchania Jana Gąski przez oficera śledczego PUBP w Brzozowie o mordach na Ukraińcach w Bachórzu dokonanych przez członków AK placówki w Dynowie:
„Następnie wiosną 1945 r. na rozkaz Kordowskiego 'Stacha' udałem się wraz z Bukowińskim, Szymańskim, Kossakowskim, Szałajką Franciszkiem, Tereszczakiem i Pieniążkiem Kazimierzem oraz Pilipem Władysławem (obecnie na zachodzie), wszyscy byliśmy uzbrojeni w broń palną (ja miałem automat MP, własności Pilipa Henryka) do wsi Kosztowa powiat Przemyśl i tu zabraliśmy dwóch mężczyzn z nieznanego mi domu, który wskazał Pieniążek Kazimierz, których zaprowadziliśmy wszyscy pod Parasol, górę we wsi Chodorówka wraz z ich rzeczami, które jako przyjezdni mieli ze sobą i tu, to znaczy pod Parasolem ja zastrzeliłem jednego a drugiego mężczyznę zastrzelił Szałajko Franciszek z pistoletu, gdyż Kossakowskiemu, który chciał tego drugiego zastrzelić, zaciął się automat. Pozostali byli razem z nami w czasie zamordowania wymienionych oraz brali tylko udział przy zakopywaniu trupów, ja natomiast wziąłem dokumenty zamordowanych i oddałem je Kordowskiemu. Rzeczami pomordowanych podzieliliśmy się u Szymańskiego w domu z czego ja dostałem spodnie […]
Następnie wiosną 1945 r. Kośmider Eugeniusz z Bachórza przyprowadził na gościniec w Chodorówce dwóch mężczyzn z rzeczami i spotkał się ze mną, to jest Gąską Janem, Siwskim Janem, obecnie na zachodzie, Bukowińskiem Władysławem, Bielcem Mieczysławem, i jeden z tych dwóch to jest Szymański albo Kossakowski, tego dokładnie nie pamiętam. Wszyscy wyżej wymienieni byliśmy z bronią, ja posiadałem pistolet 'parabellum'. Zabraliśmy więc wspólnie z Kośmidrem Eugeniuszem tych dwóch mężczyzn i zaprowadziliśmy pod Receptę, górę we wsi Chodorówka, gdzie ja zastrzeliłem jednego z mężczyzn a drugiego Siwski Jan, a rzeczami podzieliliśmy się, z czego ja dostałem spodnie, koszulę i meszty, pozostali brali udział w zakopywaniu tych trupów, w czasie strzelania byli z nami […]
Po za tym nic więcej sobie nie przypominam, jak tylko chcę dodać że wówczas gdy zabraliśmy dwóch mężczyzn z Kosztowej i zastrzeli ich pod 'Parasolem', to wzięta była również i kobieta, która z tymi mężczyznami szła, a którą ja osobiście zastrzeliłem z MP”.
źródło: „Protokół przesłuchania podejrzanego J. Gąski”, 14 IV 1948 r.; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 107/772, k. 45
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
5
min. 5
max. 5
nr ref.:
11696
data:
1945.04
lokalizacja
opis
dane ogólne
Fragment zeznań Mieczysława Żeńczaka o mordzie na Ukraince Mariji Maksio w Bachórzu–Chodorówce dokonanym przez członków AK placówki w Dynowie:
„W kwietniu 1945 r. dostałem rozkaz od Kordowskiego ps. 'Stach', aby wziąć ludzi i zlikwidować Maksio Marię z Chodorówki, która wróciła z Niemiec i nastraszyła wyjazdem na Sybir pracowników urzędu gminnego w Dynowie i sołtysa Sikorę Jana z Bachórza. Chodziło jej o pole i łąkę pozostałą po ojcu Ukraińcu, który został wywieziony za granicę. Wyrok był wydany przez Kordowskiego na interwencję sołtysa Sikory Jana. Tegoż wieczoru zabrałem Osypankę Tadeusza, Siekańca Aleksandra i Chrobaka Edmunda, i poszliśmy do domu Marii Maksio, w którym mieszkał również Koszelnik Wawrzyniec wraz z rodziną, którym kazaliśmy wejść do komory. Wtenczas weszliśmy do mieszkania z Tadeuszem Osypanką, kazaliśmy Maksio Marii ubrać się i zabrać rzeczy swoje i pójść z nami. Chrobak i Siekaniec byli pod domem Marii Maksi, pytając się, dokąd ma z nami iść. Wzięła dwie walizki z garderobą i poszła z nami. Powiedzieliśmy jej, że idziemy do dowódcy o wyjaśnienie sprawy tego pola. Wyprowadziliśmy ją w pole koło drogi Laskowskiej. Tazm zastrzeliliśmy [ją] z pistoletu P–38. Chrobak Edmund nie posiadał broni, my trzej mieliśmy pistolety. Rzeczy jej zostały podzielone z tym, że ja wziąłem biżuterię, która miała być sprzedana przez Kordowskiego na cele organizacyjne, lecz Kordowski stwierdził, że jest to biżuteria sztuczna i oddał mi z powrotem”.
źródło: „Zeznanie Żeńczaka”, 21 IV 1948 r.; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 107/772, k. 2
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11693
data:
1945.06–1945.09
(lato)
lokalizacja
opis
dane ogólne
Fragment protokołu przesłuchania przez oficera śledczego PUBP w Brzozowie świadka Władysława Kaszyckiego o mordzie na 4 Ukrainkach z Kosztowej:
„Pytanie: «Co możecie wyjaśnić o morderstwie w domu Krupy?»
Odpowiedź: «Co do morderstwa u Krupy Tadeusza w Chodorówce, to mogę wyjaśnić tyle, że do jego domu w lecie 1945 r., bliżej daty nie pamiętam, od stacji w Bachórzu przyszły trzy kobiety, które powracały z Niemiec, a prawdopodobnie pochodziły ze wsi Kosztowa powiat Przemyśl. W nocy tego samego dnia przyszli nieznani sprawcy i te kobiety uprowadzili wraz z walizami. Później opowiadała do mnie Król Zofia i Olecka zamieszkałe w Chodorówce, że do niej opowiadała sąsiadka, Pilawy Franciszka żona zamieszkała Chodorówka, że słyszała, jak te kobiety zostały wyprowadzone od Krupy Mateusza, to robiły na polach wielkie krzyki o ratunek […] »
Pytanie: «Co możecie wyjaśnić, jaką działalność prowadził Bukowiński Władysław?»
Odpowiedź: «Bukowiński Władysław […] w roku 1945 w lecie, bliżej daty nie pamiętam, na szosie głównej w Chodorówce przed domem Bielca Wojciecha zatrzymał kobietę bardzo młodą, którą wylegitymował na drodze i przeglądnął jej toboł, który niosła. Oglądnął jej rzeczy i zabrał tę kobietę z sobą, uprowadzając ją do domu Szałajki Franciszka syna Jana zamieszkałego Chodorówka. Tam podobno została zamknięta w piwnicy. Ja specjalnie obserwowałem to wszystko, to od godzin popołudniowych w okresie letnim do wieczora kobieta ta z domu Szałajki Franciszka nie wychodziła. W tym samym dniu jeździł do wsi Kosztowa Pilip Władysław jako goniec wysłany. Dowiedzieć się on tam miał, czy ta kobieta nie jest Ukrainką i jak później słyszałem, to podobno później stwierdził, że ta kobieta jest Ukrainką i została stracona, bo jej nikt nie wiedział, żeby stamtąd wychodziła».
źródło: „Protokół przesłuchania świadka W. Kaszyckiego”, 10 III 1948 r.; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 107/721, t. 1, k. 156
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
3+1
min. 4
max. 4
nr ref.:
11339
data:
1946.11
lokalizacja
opis
dane ogólne
Upowcy zamordowali 12 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – listopad 1946 oraz jesienią 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.02.27]
„W listopadzie 1946 r. banderowcy zamordowali w Chodorówce k. Bachórza Jana Domina, a w Bachórzu sołtysa wsi Jana Sikorę”.
źródło: ks. Nabywaniec Stanisław, ks. Jan Rogula (Uniwersytet Rzeszowski), „Nad błękitnym Sanem i… nad Synym Sjanom. I tak też było w relacjach polsko-ukraińskich do 1947 r.”; w: Krupa Jan (red.), „Zrównoważona turystyka szansą ochrony środowiska naturalnego, dziedzictwa kulturowego i rozwoju gospodarczego gmin Pogórza Dynowskiego”, w: Dynów 2014 — internet: www.pogorzedynowskie.pl [dostępny: 2021.06.10]
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – listopad 1946 oraz jesienią 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.02.27]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
12—14
min. 12
max. 14
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: CHODORÓWKA