We wsi Serednie Wielkie pow. Lesko w zasadzkę UPA dostał się 80–osobowy oddział WOP, którym dowodził kpt. Pilwiński.
Zdumiewa lekkomyślność, wręcz głupota dowódców i żołnierzy. „Uderzyła nas dziwna cisza, brak jakichkolwiek oznak życia. Nie było widać nigdzie ludzi, kury, gęsi, kaczki znajdowały się w kojcach, wystawionych daleko od domów, mimo mrozu z obór wyprowadzono bydło i owce. Wyglądało to tak, jakby mieszkańcy spodziewali się rychłej walki. Ten spokój powinien był wzmóc naszą czujność, tymczasem spowodował jej osłabienie. Żołnierze zaczęli schodzić z posterunków, pozostawiając na wzgórzach tylko nielicznych kolegów, zarekwirowano kilka sztuk bydła, przywiązano je do wozów”.
Wtedy nastąpił atak UPA. Polacy podają straty od 8–miu do 18 osób: 16 żołnierzy, jeden oficer i 1 milicjant z Cisnej, Jan Sikora — który do końca osłaniał odwrót wojska i swoich kolegów. Źródła ukraińskie podają, że zabitych zostało 30 Polaków. Wziętych do niewoli 25 żołnierzy z por. Gąsiakiem banderowcy wypuścili, gdy ppłk Kamiński zagroził, że w innym wypadku zniesie z powierzchni ziemi Choceń i Serednie Wielkie.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – styczeń 1946”; w: „Kresowy Serwis Informacyjny” — internet: ksi.btx.pl [dostępny: 2021.06.18]

źródło: Bata Artur, „Bieszczady. Szlakiem walk z bandami UPA.”; w: Krajowa Agencja Wydawnicza, w: 1984

Fragment sprawozdania sytuacyjnego referenta OUN Stepana Golasza 'Mara' z nadrejonu 'Beskid' o mordzie żołnierzy Wojska Polskiego na Ukraińcu w Średnim Wielkim:
„29 kwietnia [1946 r.] WP w Średnim Wielkim złapało stanicznego, którego przywiązało do konia i poprowadziło do Sanoka, gdzie został rozstrzelany”.

źródło: „Wisti z terenu za czas wid 1.4 – 1.5.1946 r.”; w: Poticzny P. J., Łyko I. (red.), „Litopys UPA”, w: Toronto-Lwów 2002, t. 34: „Łemkiwszczyna i Peremyszczyna. Sprawozdania polityczne (Dokumenty)”, s. 77, w: oryg. ukraiński

źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]

Fragment sprawozdania terenowego referenta SB‑OUN nadrejonu 'Beskid' Stepana Golasza 'Mara' o mordzie żołnierzy Wojska Polskiego na Ukraińcu w Średnim Wielkim:
„25.7.1946 r. oddział Wojska Polskiego z Baligrodu napadł na wsie Kalnica i Średnie Wielkie, szukając oddziału 'Chrina'. W Kalnicy spalili wszystkie piwnice i nowo zbudowane koliby. W Średnim spalili 4 domy, zabili jednego chłopca, a innych ludzi bili kolbami karabinowymi, kijami i kamieniami”.

źródło: „Wisti z terenu za czas wid 1.7 – 1.8.1946 r.”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 072/1, t. 26, k. 102

źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]