W ostatnich czasach na terenie naszym wzmogła się agitacja wśród ludności ukraińskiej przeciw mniejszości polskiej. Przyczyniły się do tego nadchodzące tu wiadomości z terenu Wołynia i rozgrywających się tam wypadków, jak również fakt ukazania się na tutejszym terenie silnych oddziałów dywersyjnych sowieckich wzmożonych częściowo elementem ukraińskim i grasujących już od 2 tygodni. Oddziały te napadając na instytucje rządowe, Liegenschafty, zabierając bydło, konie, żywność, mundury z posterunków policji wprowadziły wśród tutejszej ludności ukraińskiej poczucie bezkarności. W wyniku tej agitacji zostali zamordowani wedle naszych stwierdzonych dotychczasowych wiadomości: żona inż. Kuźmińskiego wraz z 4 letnią córką i inż. Żmigrodzki wraz z 9 letnią córką na drodze Kosmacz – Kołomyja [Kosów], oraz lekarz Dr. Kaliniewicz były dyrektor szpitala w Kołomyi, Budzianowski – prof. gimnazjalny, oraz proboszcz rzymsko katolickiej parafii w Pistyniu [Kosów] bliżej nieznanego nam nazwiska. Miejsca popełnienia zbrodni nieznane nam. Wypadki te na razie odosobnione dotyczą inteligencji, nie wiadomo nam jednak czy nie ma to miejsca również do osób osadników zamieszkałych po wsiach. Tu i ówdzie słyszy się jednak wezwania „Rizaty lachiw”. Wypadki tego rodzaju mogą doprowadzić do katastrofalnego położenia ludności polskiej zwłaszcza zamieszkałej po wsiach lub mniejszych miasteczkach.

źródło: Żurek Stanisław, „75 rocznica ludobójstwa – lipiec 1943 rok”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]

źródło: „1943, 28 lipca - Pismo PolKO w Stanisławowie do RGO w Krakowie opisujące początek mordów Polaków na terenie stanisławowskiego”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16721/1, s. 273—275

Zapewne w roku 1944: „Smarzowski starał się docierać do ludzi, którzy ślady ukraińskich zbrodni albo same zbrodnie widzieli na własne oczy. Film powstawał długo, trudno było dokręcić niektóre sceny ze względu na niedofinansowanie. We Wrocławiu mieliśmy zamknięte spotkanie Polskiego Związku Kresowian z aktorami i reżyserem, jego asystentami, na którym wspólnie obejrzeliśmy film. Na przykład scena, gdzie Ukraińcy zawiązują dzieci słomą i podpalają, tak zwana scena chochoła, wzięła się z doświadczeń moich krewnych — Gołaszy. Ukraińcy związali ich liną, obsypali słomą, podlali naftą i podpalili. Do dziś żyją ludzie, którzy identyfikowali ciała. I to jest świadectwo — dwa małżeństwa zostały spalone żywcem wraz z dziećmi. To nie był wymysł reżysera. To się wydarzyło naprawdę”.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1944 i «w 1944 roku»”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]

źródło: „Gdy zakopywano ich żywcem, ziemia jeszcze się ruszała”, świadectwo p. Edwarda Bienia, rodem z Otynii k. Stanisławowa, honorowego przewod. Stowarzyszenia Kresowian w Dzierżoniowie. Rozmawiał Kamil Rogólski; w: portal: Bibuła - pismo niezależne, — internet: www.bibula.com [dostępny: 2021.04.11]