Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
15
max.:
81
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
2
max.:
2
wydarzenia
nr ref.:
07852
data:
1944.07.01–1944.08.31
lokalizacja
opis
dane ogólne
Upowcy zamordowali 53 Polaków: 23 uprowadzonych z Leska utopili w gnojowicy; 4 rodziny z Żernicy Wyżnej (16 osób); 3 rodziny z Żernicy (12 osób) oraz 2 młodych Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – sierpień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Żurek Stanisław, „UPA w Bieszczadach”, w: wyd. II, wyd. Nortom, Wrocław 2010, s. 27
J. Keller w relacji złożonej Grzegorzowi Motyce twierdzi, że upowcy przygnali z Leska 23 Polaków i zakopali ich żywcem w gnojówce w Żernicy, natomiast podczas rzezi małego przysiółka pod Hoczwią krzyżowali małe dzieci na ścianach. Motyka stwierdza, że relacje te „budzą wątpliwości”.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – sierpień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Żurek Stanisław, „UPA w Bieszczadach”, w: wyd. II, wyd. Nortom, Wrocław 2010, s. 24
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
53
min. 53
max. 53
nr ref.:
09607
data:
1945.03.28
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Upowcy zamordowali Antoniego Wysockiego.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
10177
data:
1945.07.22
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
W zasadzce UPA zginęło 2 milicjantów z posterunku w Hoczwi.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – lipiec 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
12579
data:
1945.10.24
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Fragment sprawozdania sytuacyjnego nieznanego referenta OUN z nadrejonu 'Beskid' za październik 1945 r. o mordzie na Ukraińcach Dmytrze Domaradzu i Mychajle Biłym w Żernicy Wyżnej dokonanym prawdopodobnie przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„24 października o godzinie 21. do wsi Żernica Wyżna powiat Sanok przyszli [nieznani żołnierze] do gospodarza D. Domaradza, wybijając w stajni okno i zabierając 3 konie i sługę Mychajła Biłego liczącego lat 16, który spał w stajni. Odchodząc z podwórza, złapali koło domu 27‑letniego Dmytra, syna Domaradza Tymka, wracającego ze wsi. Zaprowadzili go razem z Biłym przez górę w kierunku Baligrodu. W odległości 8 km od domu Domaradza Dmytra i M. Biłego torturowali, a na koniec rozstrzelali. D. Domaradz dostał około 30 kul z PPSz i miał oderwany język, a Biły zostal mocno pobity i miał nogę w trzech miejscach złamaną”.
źródło: „Wisti z terenu za misiać żowteń 1945 r.”; w: Poticzny P. J., Łyko I. (red.), „Litopys UPA”, w: Toronto-Lwów 2002, t. 34: „Łemkiwszczyna i Peremyszczyna. Sprawozdania polityczne (Dokumenty)”, s. 21, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
11524
data:
1947.02.07
(noc)
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
UPA uprowadziła 4 Polki, które zaginęły bez wieści.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
4
min. 4
max. 4
nr ref.:
11527
data:
1947.02.14
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Upowcy uprowadzili 3 Polaków, którzy zaginęli bez wieści.
„Olszanicki Michał, gajowy w Żernicy Wyżnej k. Baligrodu, uprowadzony 14 lutego 1947 z bratem Piotrem i sołtysem wsi przez sotnię UPA 'Chrinia', wszelki ślad po nich zaginął”.
źródło: Marszałek Edward, „Z leśnej historii Bieszczadów”; w: Państwowe Gospodarstwo Leśne - Lasy Państwowe — internet: fundacjabieszczadzka.org [dostępny: 2021.04.11]
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
„Baczyński Michał, mój dziadek, był sołtysem we wsi Żernica Wyżna, gmina Hoczew w powiecie Leskim. Został uprowadzony 14.02.1947 r. i ślad po mim zaginął. Moja mama miała wówczas 11 lat i tak zapamiętała okoliczności śmierci swojego ojca:
Banderowcy przyszli nocą, zabrali ojca, chcieli tez zabrać dorosłego brata, ale uciekł przez okno. Tej samej nocy wzięli także sąsiadów Piotra i Michała Olszanickich. Wśród kobiet pomordowanych z wsi Żernica Wyżna jedna o imieniu Kaśka była w ciąży.
Rano dzieci poszły szukać choćby śladu, dokąd poszli, jednak bali się iść daleko — nie znaleźli ani śladu. Za parę dni na drzwiach wejściowych przyczepiono kartkę z ręcznie nakreślonymi postaciami, które miały rożne obrażenia. Mama pamięta obcięty język i wydłubane oczy, ale było tego więcej. Nie wolno było zdjąć tej kartki pod groźba śmierci.
Za kilka dni banderowcy przyszli i zabrali wszystkie zwierzęta z gospodarstwa…, po kolejnych paru dniach spalili dom. Rodzina schroniła się u sąsiadów.
Za niedługi czas wojsko polskie ogłosiło ze maja dwie godziny na opuszczenie domów. Do stacji kolejowej szli pieszo około 30 km. W wagonach bydlęcych ze zwierzętami jechali 3 tygodnie. Zapanowały wszy i różne choroby. Nigdy więcej tam nie wrócili, o losie ojca nie wiedzą nic do dziś.
Może ktoś zna miejsce pochówku mojego dziadka? Proszę o kontakt na adres joloonia@wp.pl Jolanta z Baczyńskich”.
źródło: portal: stankiewicze.com — internet: www.stankiewicze.com [dostępny: 2010.01.01]
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
11529
data:
1947.02.19
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Bojówka SB‑OUN uprowadziła Marię Proch i po przesłuchaniu zamordowała.
źródło: Instytut Pamięci Narodowej IPN, w: Akta IPN Rz, 28.II.1947, k. 46
źródło: Instytut Pamięci Narodowej IPN, w: Akta IPN Rz, 27.II. 1947, k. 60
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11534
data:
1947.02.28
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Bojówka SB‑OUN uprowadziła Annę Olszanicką, lat 20 i po przesłuchaniu zamordowała.
źródło: Jarosław Syrnyk, „Trójkąt bieszczadzki. Tysiąc dni i tysiąc nocy anarchii w powiecie leskim 1944-1947.”, w: wyd. Libra PL Sp. z o.o., Rzeszów 2018, wyd. Libra PL Sp. z o.o., Rzeszów 2018, s. 350
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11539
data:
1947.03.06
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Bojówka SB‑OUN uprowadziła Olgę Drabiszczak, lat 23, Michała Olszanickiego i Piotra Olszanickiego i po przesłuchaniu zamordowała. Ponieważ Olga Drabiszczak nie przyznawała się do współpracy z polskimi władzami: „Ounowscy bezpieczniacy użyli wobec niej przemocy fizycznej, co zresztą skrupulatnie zanotowali w protokóle”.
źródło: Jarosław Syrnyk, „Trójkąt bieszczadzki. Tysiąc dni i tysiąc nocy anarchii w powiecie leskim 1944-1947.”, w: wyd. Libra PL Sp. z o.o., Rzeszów 2018, wyd. Libra PL Sp. z o.o., Rzeszów 2018, s. 354—355
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11541
data:
1947.03.07
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Dnia 7 III 1947 r. grupa członków bandy UPA sotni 'Hrynia' dokonała napadu na gr. Żernica Wyżna pow. Lesko, skąd uprowadziła 7 mężczyzn.
źródło: Prus Edward, „Operacja „Wisła””, w: wyd. IV, Wrocław 2006, s. 292
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
0—7
min. 0
max. 7
nr ref.:
11544
data:
1947.03.10
(noc)
lokalizacja
opis
dane ogólne
Żernica Wyżna
Zostali uprowadzeni przez bojówkę SB‑OUN Katarzyna Sakała i Michał Baczyński (inny raport podaje, że uprowadzonych zostało 3 Polaków i 5 Ukraińców).
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2—8
min. 2
max. 8
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: ŻERNICA WYŻNA