Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Zawały
pow. Starachowice-Wierzbnik (Iłża), woj. kieleckie
współcześnie
pow. Lipsko, woj. mazowieckie, Polska
info ogólne
położenie nieznane
Zbrodnie
Sprawcy:
Niemcy i Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
51
max.:
51
Położenie
wydarzenia
nr ref.:
03430
data:
1943.10.16–1943.10.17
lokalizacja
opis
dane ogólne
Zawały
Przyszedł mi wtedy na myśl ukraiński oddział, przebrany w polskie mundury, który zatrzymał się w miejscowości Zawały i po paru dniach gościny, po rozpracowaniu miejscowej ludności, doprowadził do spalenia i wymordowania jej.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1944 i «w 1944 roku»”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Heda-Szary Antoni, „Wspomnienia „Szarego””, w: Warszawa 2009, s. 164
Dzień 17 października 1943 roku, piętnem bestialstwa oprawców hitlerowskich i wynaturzenia ludzkiego, mocno utkwił w sercach i pamięci mieszkańców wsi Zawały i Mołdawy. W tym właśnie dniu rozegrała się tu tragedia z udziałem niemieckich żandarmów. Bogu ducha winnych mieszkańców osady z nastaniem świtu wyłapano i zamknięto w stodole znajdującej się pod lasem, którą hitlerowcy ostrzelali z pistoletów, a potem obrzucili granatami i podpalili. Zginęła niemalże cała wioska. Niemcy nie oszczędzili nikogo, nawet malutkich dzieci. Zginęło 51 osób, w tym 14 dzieci do lat piętnastu.
Osoby, które pamiętają to wydarzenie opowiadają, iż kilka dni przed tragedią żandarmi niemieccy przebrani za polskich partyzantów chodzili po wsi, pukali do drzwi prosząc o pomoc, o kawałek chleba, wody, czy o przenocowanie. Ci, którzy pomogli, byli wciągani na listę, a gdy nadszedł 17 października, musieli oddać życie.
źródło: „70 rocznica ofiar mordu hitlerowskiego mieszkańców wsi Zawały i Mołdawy”; w: „Rycerze Kolumba” — internet: www.rycerzekolumba-starachowice.pl [dostępny: 2021.03.04]
Z 16 na 17 października 1943 żandarmeria niemiecka wraz z Kałmukami z Ostrowca Świętokrzyskiego spacyfikowała wieś. W wyniku akcji śmierć poniosło 51 mieszkańców wsi.
źródło: „Zawały (województwo mazowieckie)”; w: portal: WikipediA — internet: pl.wikipedia.org [dostępny: 2021.03.05]
sprawcy
Niemcy i Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
51
min. 51
max. 51
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: ZAWAŁY
WYJAŚNIENIA
- Brak precyzyjnej informacji o sprawcach w opisie konkretnego wydarzenia oznacza, iż były nimi osoby określone w danych ogólnych dla tego wydarzenia.
- Nazwa miejscowości w czasach II Rzeczpospolitej oznacza nazwę obowiązującą ok. 1939 r., czyli ostatnim roku niepodległości II Rzeczypospolitej.
- Dane regionalne miejscowości współcześnie — czyli powiat i województwo w Polsce oraz region i obwód na Ukrainie — jeśli wszelako na Ukrainie, to zgodnie z podziałem administracyjnym Ukrainy obowiązującym do 2020 r.
- Wyjaśnienia ogólne ⇒ TUTAJ.
- Przyjęte założenia co do szacunku liczby ofiar ⇒ TUTAJ.