Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Winiatyńce
pow. Zaleszczyki, woj. tarnopolskie
współcześnie
rej. Zaleszczyki, obw. Tarnopol, Ukraina
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
55
max.:
56
Położenie
wydarzenia
nr ref.:
04531
data:
1943
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
We wsi Wiśniatyńce pow. Czortków: zamordowali Polaka o nazwisku Węgrzyn.
[GTKRK] – założono Winiatyńce pow. Zaleszczyki.
źródło: Żurek Stanisław, „75. rocznica ludobójstwa – grudzień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
02671
data:
1943.08.29
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
Prawosławne święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny: „29.VIII.1943. Winiatycze pow. Zaleszczyki. Ukraińcy zamordowali Węgrzyna Antoniego a innego Polaka ciężko ranili. Kiedy Węgrzyn z trzema towarzyszami wyszedł w tym dniu po południu na przechadzkę w pole, otoczyli ich w pewnym momencie Ukraińcy uzbrojeni w pistolety i noże. Ofiarą padł Węgrzyn Antoni, ciężko ranili nożami jego kolegę, dwóch innych uciekło”.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa – sierpień oraz lato 1943 roku”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Archiwum Akt Nowych, w: AK, sygn. 203 /XV/ 9, k. 170—174
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
03195
data:
1943.09.29–1943.09.30
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
[Ukraińcy] uprowadzili 14 Polaków, w tym ks. proboszcza Tadeusza Kasperskiego. Pobitego księdza zostawili w błocie na drodze sądząc, że nie żyje; pozostałych 13 Polaków rozstrzelali w lesie za wsią. Inni banderowcy w tym czasie we wsi zamordowali Filipowicza z 20‑letnią córką. Razem zamordowali 15 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
15
min. 15
max. 15
nr ref.:
03201
data:
1943.09.30
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
Zginęli: Biskupski N., Filipowicz N. l. 45, jego córka l. 20, Mierzwiński N., Otto N. i jego żona, N. Jurek (chłopak z Kołomyi) oraz 9 osób o nieustalonych nazwiskach.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Kubów Władysław, „Terroryzm na Podolu”, w: Warszawa 2003
Okręg Czortkowski, pow. Zaleszczyki wieś Winiatyńce: dn. 30.IX. br. napadnięto i zrabowano tamtejsze probostwo. Uprowadzono: nauczyciela Kierzwińskiego, oraz 2–ch Polaków Biskupskiego i Popławskiego, jako też i 2–ch urzędników Zarządu (Liegenschaftu). Los ich nieznany. Bandyci starali się porozumiewać po rusku. Po ich wymowie sądząc nie można twierdzić jakoby to mieli być tubylcy.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, październik - Zbiór raportów dotyczących napadów ukraińskich na terenie Małopolski Wschodniej zarejestrowanych przez RGO we Lwowie”; w: Archiwum Akt Nowych, w: nr 47, s. 5—11, 13—15
Ks. Proboszcz Kasperski Teodor przeżył pobicie do nieprzytomności w dniu 30.09.1943 r. ale półtora roku później, w styczniu 1945 r. zmarł, do czego przyczyniły się uszkodzenia ciała. Jeśli chodzi o inne osoby to być może Mierzwiński — nauczyciel to Krzewiński.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: prof. dr hab. Jankiewicz Leszek S., „Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Komańskiego i Siekierkę dla województwa tarnopolskiego (2004)”; w: Listowski Witold (red.), „Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich”, w: Kędzierzyn-Koźle 2015, t. 7
W Winiatyńcach 30 ludzi napadło na probostwo uprowadzając wszystkich mężczyzn ks. Kasperskiego, nauczyciela Mierzwińskiego, Biskupskiego, Popławskiego i 2 urzędników Ligenschaftu. Mieszkania obrabowano. Ks. Kasperskiego lat 80 puszczono boso, gdy nie mógł iść.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, październik - Zbiór raportów dotyczących napadów ukraińskich na terenie Małopolski Wschodniej zarejestrowanych przez RGO we Lwowie”; w: Archiwum Akt Nowych, w: nr 47, s. 5—11, 13—15
Patrz też: W nocy z 29 na 30 września we wsi Winiatyńce.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
16 – 17
min. 16
max. 17
nr ref.:
03324
data:
1943.10.01–1943.10.02
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
Banderowcy uprowadzili i zamordowali 5 Polaków. „Biskupski, Popławski, Wierzwiński, 2 bracia Otto — zostali uprowadzeni z miejscowego Liegenschaftu w nocy. Wymienionych obwiązano drutami kolczastymi, a końce drutów połączono. Do grupy tej dołączono także podobnie związanego miejscowego proboszcza, staruszka 78‑letniegp. Ks. Kasperski oświadczył, że mogą go zabić, on jednak nie pójdzie. Wtedy księdza odwiązano i puszczono wolno, a po pozostałych ślad zaginął. Niewątpliwie zginęli, gdyż jest to stała prakktyka ukraińców, iż uprowadzają”.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa – październik 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Archiwum Akt Nowych, w: AK, sygn. 203/XV/42, k. 20—26
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
5
min. 5
max. 5
nr ref.:
03869
data:
1943.12.20
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
W dniu 20 grudnia uzbrojona banda napadła na rodzinę Filipowiczów w Winiatyńcach powiat Zaleszczyki. W czasie napadu w straszny sposób zostały zamordowane dwie kobiety, to jest matka i córka.
źródło: Żurek Stanisław, „75. rocznica ludobójstwa – grudzień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, 31 grudnia - Pismo PolKO w Czortkowie do RGO w Krakowie dotyczące kolejnych napadów na ludność polską i prośby o interwencję u władz niemieckich oraz pomoc materialną dla ofiar”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16721/1, s. 89—91, 251
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
05413
data:
1944.02
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: Leopolda Gawrońskiego z 22‑letnią córką Jadwigą.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – luty 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
06918
data:
1944.04
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
W kwietniu 1944 r. zostali zam.: Porządkiewicz Wincenty, rolnik; Porządkiewicz Kornel, rolnik; Porządkiewicz Helena; Stratij Józefa zastrzelona w swoim domu.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: prof. dr hab. Jankiewicz Leszek S., „Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Komańskiego i Siekierkę dla województwa tarnopolskiego (2004)”; w: Listowski Witold (red.), „Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich”, w: Kędzierzyn-Koźle 2015, t. 7
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
4
min. 4
max. 4
nr ref.:
07550
data:
1944.06
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
W czerwcu 1944 r. został uprowadzony przez banderowców udających funkcjonariuszy NKWD i zaginął – Nowaczek Franciszek.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – czerwiec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: prof. dr hab. Jankiewicz Leszek S., „Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Komańskiego i Siekierkę dla województwa tarnopolskiego (2004)”; w: Listowski Witold (red.), „Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich”, w: Kędzierzyn-Koźle 2015, t. 7
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
07320
data:
1944.06.10
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
Ukraińcy zamordowali Jana Hanusiewicza z Zaleszczyk.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – czerwiec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
08694
data:
1944.12.24
lokalizacja
opis
dane ogólne
Winiatyńce
Ukraińcy zamordowali 7 Polaków, w tym 15‑letnią dziewczynkę.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1944 i «w 1944 roku»”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
7
min. 7
max. 7
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: WINIATYŃCE
WYJAŚNIENIA
- Brak precyzyjnej informacji o sprawcach w opisie konkretnego wydarzenia oznacza, iż były nimi osoby określone w danych ogólnych dla tego wydarzenia.
- Nazwa miejscowości w czasach II Rzeczpospolitej oznacza nazwę obowiązującą ok. 1939 r., czyli ostatnim roku niepodległości II Rzeczypospolitej.
- Dane regionalne miejscowości współcześnie — czyli powiat i województwo w Polsce oraz region i obwód na Ukrainie — jeśli wszelako na Ukrainie, to zgodnie z podziałem administracyjnym Ukrainy obowiązującym do 2020 r.
- Wyjaśnienia ogólne ⇒ TUTAJ.
- Przyjęte założenia co do szacunku liczby ofiar ⇒ TUTAJ.