Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Wasylów Wielki
pow. Rawa Ruska, woj. lwowskie
współcześnie
pow. Tomaszów Lubelski, woj. lubelskie, Polska
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
112
max.:
112
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
33
max.:
39
wydarzenia
nr ref.:
03622
data:
1943.11.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
(Obecnie pow. Tomaszów Lubelski) ukraińscy policjanci z Turkowic zamordowali 13 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „75. rocznica ludobójstwa – listopad oraz jesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
13
min. 13
max. 13
nr ref.:
05640
data:
1944.03.14
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
Banderowcy zastrzelili 6 Polaków: po trzy osoby z zamieszkałych obok siebie rodzin Guniowskich i Surowców.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
6
min. 6
max. 6
nr ref.:
05834
data:
1944.03.28
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
Ukraińcy zamordowali 2 Polaków, lat 35 i 80 oraz w trakcie walki AK z UPA nie określoną ilość ludności cywilnej polskiej i ukraińskiej.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
06356
data:
1944.04.09
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
Niedziela Wielkanocna –wyłapali na terenie gminy i zamordowali co najmniej 89 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
Myrosław Onyszkewycz „Orest Karat” wydał rozkaz: „Rozkazuję Wam niezwłoczne przeprowadzenie czystki swojego rejonu z elementu polskiego oraz agentów ukraińsko–bolszewickich. Czystkę należy przeprowadzić w stanicach słabo zaludnionych przez Polaków. W tym celu stworzyć przy rejonie bojówkę, złożoną z naszych członków, której zadaniem byłaby likwidacja wyżej wymienionych. Większe nasze stanice będą oczyszczone z tego elementu przez nasze oddziały wojackie nawet w biały dzień […] Oczyszczenie terenu musi być zakończone jeszcze przed naszą Wielkanocą, żebyśmy świętowali ją już bez Polaków. Pamiętajcie, że jak bolszewicy zastaną nas z Polakami na naszych terenach, wtedy wszystkich nas wyrżną […] Prowadźcie z nimi twardą, bezwzględną walkę. Nikogo nie oszczędzać, nawet w przypadku małżeństw mieszanych. Wyciągać z domów Lachów, ale Ukraińców i dzieci w tych domach nie likwidować […] Wydobyć broń. Śmierć Polakom. Postój, 6 kwietnia 1944 roku. Sława herojom! Orest, Karat” Rozkaz ten znajduje się w aktach śledztwa przeciwko Myrosławowi Onyszkewyczowi.
źródło: Miszko Przemysław, Matkowski Krzysztof, „Zbrodnie ludobójstwa popełnione przez nacjonalistów ukraińskich w Małopolce Wschodniej w latach 1939—1945 na osobach narodowości polskiej – w świetle śledztw OKŚZPNP we Wrocławiu”; w: „Zbrodnie przeszłości, opracowania i materiały prokuratorów IPN”, w: Warszawa 2008, t. 2 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
89
min. 89
max. 89
nr ref.:
07261
data:
1944.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
W maju 1944 r. została zamordowana: Słabińska Katarzyna, z domu Mucha, z 14 dniowym dzieckiem.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: prof. dr hab. Jankiewicz Leszek S., „Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Stanisława Jastrzębskiego dla województwa lubelskiego (2004)”; w: Listowski Witold (red.), „Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich”, w: Kędzierzyn-Koźle 2016, t. 8
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
12480
data:
1946
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
Fragment wspomnień Iryny Baran o mordzie na Ukraińcach w Wasylowie Wielkim dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„Dane Iryny Baran o ofiarach ze wsi Wasylów Wielki w czasu obław w 1946 r.: Wasyl Banach, Pawło Banach, Iwan Wityk, Semen Wityk, Mychajło Wityk, Wasyl Dmyterko, Wołodymyr Dmyterko, Iwan Dmyterko, Stanysław Dmyterko, Gala (nazwisko nieznane), Jurij Hnidyk, Hnat Hnidyk, Wołodymyr Hnidyk, Hroza (imię nieznane), Tymko Dumka, Zahoroda (imię nieznane), Metodij Zacharczuk, Iwan Kwasnij, Kyryło Kaszica, Stepan Loryk, […] , Stepan Moroz, Stanysław Pywonczuk, Iwan Proć, Jarosław Proć, Semen Sawka, Hryhorij Soroka, Mykyta Stelmach, Hryhorij Federowycz, Mykoła Federowycz, Jurij Szastało, Stepan Szkpiak, Mychajło Jarema”.
źródło: „Spohad Iryny Baran (diwocze prizwyszcze Dmyterko) narodżenoji 1927 roku w Wasyłewi Rawa-Ruśkoho powitu”; w: Huk Bogdan (red.), „1947 Propamiatna Knyha”, w: Warszawa 1997, s. 35
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
26—32
min. 26
max. 32
nr ref.:
12479
data:
1946.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
Fragment wspomnień Iryny Baran o mordzie na Ukraińcach w Wasylowie Wielkim dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„W marcu 1946 r. na naszą wieś napadli obławą Polacy. Mężczyźni zaczęli uciekać polem, które było równe, a Polacy szli z góry. Na tym polu zastrzelili 6 mężczyzn, myśląc, że to partyzanci, ale żaden z nich nie miał broni”.
źródło: „Spohad Iryny Baran (diwocze prizwyszcze Dmyterko) narodżenoji 1927 roku w Wasyłewi Rawa-Ruśkoho powitu”; w: Huk Bogdan (red.), „1947 Propamiatna Knyha”, w: Warszawa 1997, s. 35
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
6
min. 6
max. 6
nr ref.:
12481
data:
1946.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Wasylów Wielki
czerwiec 1946 r., [m.p.] — Fragmenty protokołu przesłuchania świadka mordu żołnierzy Wojska Polskiego na Ukraińcach w Chłopiatynie przeprowadzonego przez pracownika SB rejonu V Okręgu II Kraju Zakerzońskiego 'Czumaka':
„[ok. ] dnia 5 czerwca 1946 r […] zamordowali także Adama Sokoła lat 16 […] pod Wasylowem Wielkim. Uciekał razem z kolegami ze wsi, a za nimi pędzio WP, które 'dobrowolnie' wysiedlało, raz po raz strzelając do młodych chłopaków, prawie dzieci. Pod obstrzałem uciekali 3—4 km […] Gdy ten chłopczyna padł zabity, wojsko zaczęło znęcać się nad trupem. Kolbami karabinu rozbili głowę martwego i w ogóle niweczyli ciało”.
źródło: „Protokoł polśkoji terorystycznoji akciji w seli Chłopiatyni”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 1039—1040, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: WASYLÓW WIELKI