Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Niemcy i Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
62
max.:
300
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
52
max.:
52
Położenie
wydarzenia
nr ref.:
00059
data:
1943.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
W styczniu 1943 roku policjanci ukraińscy z Niemcami aresztowali w Starym Samborze, Felsztynie, Chyrowie i Turce około 250 — 300 Polaków. Na początku lutego przewieźli ich do Lwowa, a stąd w transporcie liczącym około 800 osób, do obozu koncentracyjnego na Majdanku, który przeżyło kilka osób.
źródło: Żurek Stanisław, „75. Rocznica ludobójstwa – dokonanego przez OUN-UPA na Polakach: styczeń 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Szczygieł Józef, „Byłem jednym z transportu lwowskiego”; w: „Jesteśmy świadkami. Wspomnienia byłych więźniów Majdanka”, w: Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1969, s. 112—146
Pilnujący więźniów na Majdanku Ukraińcy „mieli mundury koloru ciemnozielonego z czarnymi kołnierzami, wyłogami, naramiennikami i mankietami przy rękawach”.
źródło: Żurek Stanisław, „75. Rocznica ludobójstwa – dokonanego przez OUN-UPA na Polakach: styczeń 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Szczygieł Józef, „Byłem jednym z transportu lwowskiego”; w: „Jesteśmy świadkami. Wspomnienia byłych więźniów Majdanka”, w: Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1969, s. 137—140
sprawcy
Niemcy i Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
250 – 300
min. 250
max. 300
nr ref.:
03053
data:
1943.09.16–1943.09.17
lokalizacja
opis
dane ogólne
Stary Sambor
16/17.9. Stary Sambor. Napad zbrojny, rabunkowy na aptekę w Starym Samborze. Zamordowani: matka aptekarza Gritowska [?] l. 70, kuzynka aptekarza NN l. 30.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, 2 października - Pismo kierownika biura PolKO w Drohobyczu skierowane do przedstawiciela RGO we Lwowie, zawierające wykaz napadów i mordów dokonanych na ludności polskiej w tym obwodzie”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16722/1, s. 291, 287—289
W Starym Samborze dokonano znowu napadu na aptekę p. Grotowskiego. Po zrabowaniu ruchomości, uprowadziła banda matkę i żonę wspomnianego aptekarza. Zwłoki uprowadzonych znaleziono następnie w okolicznym lesie zmasakrowane.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, 26 września - Raport Delegatury PolKO w Samborze dotyczący napadów na ludność polską w rejonie Turki - wizja lokalna przedstawicieli PolKO”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16722/1, s. 317—320
Matka (lat 70) i kuzynka (lat 30) p. Stefana Grotowskiego, aptekarza w St. Samborze (sam p. Grotowski ocalał wyskoczywszy oknem z 2 p.).
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, wrzesień - Raporty z Delegatur PolKO w Samborze i Stryju dotyczące napadów i mordów na Polakach”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16722/1, k. 323, s. 12 – także: Archiwum Akt Nowych, 47
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
03069
data:
1943.09.19–1943.09.20
lokalizacja
opis
dane ogólne
Stary Sambor
19/20.9. Stary Sambor. Napad zbrojny, rabunkowy w Starym Samborze. Zranieni: ks. Gorzeński Zygmunt, Chmurzyńska Matylda.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa: wrzesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, 2 października - Pismo kierownika biura PolKO w Drohobyczu skierowane do przedstawiciela RGO we Lwowie, zawierające wykaz napadów i mordów dokonanych na ludności polskiej w tym obwodzie”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16722/1, s. 291, 287—289
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
nr ref.:
09136
data:
1944
lokalizacja
opis
dane ogólne
Stary Sambor
[Ukraińcy] uprowadzili i zamordowali 20 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1944 i «w 1944 roku»”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
20
min. 20
max. 20
nr ref.:
07057
data:
1944.05.14
lokalizacja
opis
dane ogólne
Stary Sambor
Upowcy obrabowali i spalili 4 polskie gospodarstwa oraz zamordowali 15 Polaków, w tym 9 spalili żywcem.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
15
min. 15
max. 15
nr ref.:
07079
data:
1944.05.17–1944.05.18
lokalizacja
opis
dane ogólne
Stary Sambor
Banderowcy obrabowali dom i uprowadzili Polaka, który zaginał bez wieści. „17/18.5. Stary Sambor [Sambor] Banda obrabowała Trupkiewicza Michała, a zabrała ze sobą Woźniaka Antoniego, lat 20”.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1944, 25 maja - Wykaz mordów i napadów dokonanych na ludności polskiej w okręgu drohobyckim i byłych powiatach: samborskim i turczańskim sporządzony w PolKO w Drohobyczu”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16722/1, s. 373—374
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
09933
data:
1945.05.09–1945.05.10
lokalizacja
opis
dane ogólne
Stary Sambor
Upowcy obrabowali 2 domy polskie oraz zamordowali lub spalili żywcem 14 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
14
min. 14
max. 14
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: STARY SAMBOR
WYJAŚNIENIA
- Brak precyzyjnej informacji o sprawcach w opisie konkretnego wydarzenia oznacza, iż były nimi osoby określone w danych ogólnych dla tego wydarzenia.
- Nazwa miejscowości w czasach II Rzeczpospolitej oznacza nazwę obowiązującą ok. 1939 r., czyli ostatnim roku niepodległości II Rzeczypospolitej.
- Dane regionalne miejscowości współcześnie — czyli powiat i województwo w Polsce oraz region i obwód na Ukrainie — jeśli wszelako na Ukrainie, to zgodnie z podziałem administracyjnym Ukrainy obowiązującym do 2020 r.
- Wyjaśnienia ogólne ⇒ TUTAJ.
- Przyjęte założenia co do szacunku liczby ofiar ⇒ TUTAJ.