Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Rzeczyca
pow. Rawa Ruska, woj. lwowskie
współcześnie
pow. Tomaszów Lubelski, woj. lubelskie, Polska
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
74
max.:
169
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
1
max.:
2
Sprawcy:
Rosjanie i Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
12
max.:
12
wydarzenia
nr ref.:
05677
data:
1944.03.17
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
Upowcy zamordowali 23 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
23
min. 23
max. 23
nr ref.:
05813
data:
1944.03.27
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
Banderowcy obrabowali i spalili gospodarstwa polskie oraz zamordowali 25 Polaków (inni: 34 Polaków).
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
25 – 34
min. 25
max. 34
nr ref.:
06850
data:
1944.04
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
Sprawozdanie ukraińskiego podziemia z maja 1944 r. dotyczące akcji antypolskich dotyczące okręgu Rawa Ruska: „Podobne wiadomości dotyczące liczby Polaków zlikwidowanych przez oddziały UPA: Potoki [?] — 3 (miejsc[owi]), Lubycza–Kołajce — 3 (miejsc[owi]), Huta Lubycka — 2 (niezn[ani]), Lubycza — 10 (uciek[inierzy]), Potylicz — 13 (miejsc[owi]), Dagany Wiel[kie] — 2 (niezn[ani]), Werchrata — 1 (miejsc[owy]), Rzeczyca — 8 (3 miejsc[owych], 5 niezn[anych]), Domaszów — 2 (1 miejsc[owy], 1 niezn[any]), Bruckenthal — 2 (niezn[ani]), Ostobuż — 1 kobieta (miejsc[owa]), Choronów — 1 (miejsc[owy]), Sałasze — 1 (miejsc[owy]), Tehlów — 15 i 4 kobiety (— miejsc[owi]) oraz 44 (niezn[ani]), Wierzbica — 3 (miejsc[owi]), Chodywańce — 9 (niezn[ani]), Zaborze — 30 (miejsc[owi] i niezn[ani]), Rzyczki — 15 (miejsc[owi] i niezn[ani])”.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Sprawozdanie ukraińskiego podziemia z maja 1944 r. dotyczące akcji antypolskich”; w: „Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku”, w: Warszawa-Kijów 2005, t. 4, cz. 2, s. 159 — internet: zbrodniawolynska.pl [dostępny: 2021.04.11]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
8
min. 8
max. 8
nr ref.:
07282
data:
1944.06.02
lokalizacja
opis
dane ogólne
We wsiach: Dąbrowa, Posadów, Rzeczyca, Rzepin, Ulhówek pow. Tomaszów Lubelski w walkach z UPA poległo 71 partyzantów AK a około 100 zostało rannych. „Pod koniec maja 1944 r. wywiad obwodu AK Tomaszów doniósł o przygotowywanym przez UPA decydującym natarciu na wschodnią linię polskich oddziałów na odcinku Tyszowce–Łaszczów–Jarczów. Wobec zbliżającego się frontu wschodniego była to dla Ukraińców ostatnia okazja do masowej likwidacji polskiej ludności. W tamtym rejonie dowództwo UPA dysponowało dwoma kureniami z zagonu im. Bohuna. W gotowości były też kureń Mirosława Onyszkiewicza, «Oresta», składający się z czterech sotni («Bradziahi», «Hałajdy», «Jastruna» i «Korsaka»), kureń «Czernika» w sile trzech sotni («Karpy», «Bahrianyja» i «Wowki»), sotnie «Jahody» i «Zaliźniaka».1 czerwca, w godzinach popołudniowych, oddziały polskie zaczęły zajmować pozycje wyjściowe do natarcia. Jakie były ustalenia? Jak czytamy w książce «Partyzancki kraj» Jerzego Markiewicza, polskie oddziały miały rozwinąć od strony Huczwy natarcie na przestrzeni ok. 50 km — od Tyszowiec po Jarczów. Główne uderzenie miało być skierowane na Ulhówek. Znajdowały się tam duże i dobrze wyposażone siły nieprzyjaciela, jak również sztab ukraińskiego zgrupowania. Zdobycie Ulhówka byłoby równoznaczne z przełamaniem pozycji banderowców, co stwarzało możliwość rozbicia wielu oddziałów UPA i odrzucenia ich na wschód. Do bitwy doszło 2 czerwca. Najcięższe walki stoczono w rejonie Ulhówka, Rzeczycy i Posadowa. UPA miała zdecydowaną przewagę, dodatkowo Ukraińcom pomagali Niemcy, bombardując oddziały polskie wzdłuż linii toczących się walk. Po stronie polskiej poległo 71 żołnierzy, a około 100 odniosło rany. I choć polskim partyzantom nie udało się przełamać linii zajmowanych przez kurenie UPA i odrzucić oddziałów nieprzyjaciela na wschód, to uderzenie na Ulhówek, Rzeczycę i Posadów sparaliżowało przygotowania ofensywne Ukraińców. Już do końca okupacji kurenie UPA nie podjęły działań i operacji ofensywnych o dużym zasięgu. Ten krwawy bój udaremnił UPA wdarcie się w głąb Zamojszczyzny”.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – czerwiec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Uroczystość obchodów 70. rocznicy bitwy pod Posadowem, Rzeczycą, Podlodowem, Ulhówkiem” — internet: kultura.laszczow.pl [dostępny: 2021.04.11]
Lotnictwo niemieckie zbombardowało szpitale polowe w lesie Bukowiec, w Pawłówce, Kolonii Muratyn i folwarku Paszkiewicza. Całodzienna, krwawa bitwa zakończyła się około godziny 16. W czasie jej trwania spłonęły wsie: Posadów, Szlatyn, Łubcze, Żerniki, Rzeczyca, Podlodów i w części Ulhówek, a w czasie wycofywania się oddziałów wieś Zimno. W godzinach wieczornych wszystkie zgrupowania rozpoczęły odwrót, wycofując się na linię rzeki Huczwy.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – czerwiec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
71
min. 71
max. 71
nr ref.:
07283
data:
1944.06.02
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Polegli w walce z UPA żołnierze AK: Guzowski Zygmunt poległ 02.06.1944 pod Rzeczycą, Nowak Ryszard poległ w walce z policją ukraińską w Telatynie, Ochman Jan żołn. AK poległ pod Dąbrową, Tatarka Jerzy żołn. AK poległ pod Dąbrową. We wsi Krzywostok „02.06.1944 r. polegli w walce z UPA w rejonie wsi Rzeczyca żołnierze AK: Kot i.n. i Kurzępa Hipolit l. 32”. We wsi i kolonii Księżostany: „02,06.1944 r. w walce z UPA polegli koło wsi Rzeczyca żołnierze AK: Miller Bogdan l. 31, ps. «Bocheński» i Nawrocki Stanisław–Bogdan l. 20, ps. «Szczygieł»”. We wsi Podhucie gm. Tarnawatka: „02.06.1944 r. poległ w walce z UPA koło Rzeczycy żołnierz AK: Szary i.n. l. 29, chorąży zawodowy WP”. We wsi Przewale gm. Tyszowce: „02.06.1944 r. poległ partyzant z oddziału Jana Ochmana: NN, ps. «Herman»”. We wsi Telatyn: „02.06.44 r. polegli w walce z UPA żołnierze AK: Modrzejewski Józef l. 19 koło wsi Rzeczyca, Modrzejewski Marian l. 21 koło wsi Rzeczyca, Kość Karol koło wsi Rzepin”. We wsi Tyszowce: „02.06.1944 r. poległ w walce z UPA koło wsi Dąbrowa pow. Hrubieszów żołnierz AK: Bojarski Bronisław l. 30”. We wsi Werechanie gm. Rachanie: „02.06.1944 r. polegli w walce z UPA koło wsi Rzeczyca żołnierze AK: 1. Czarnecki Ryszard, 2. Ligęża Jerzy”. We wsi Witków gm. Poturzyn: „02.06.44 r. polegli w walce z UPA pod Rzeczycą dwaj żołnierze AK, obaj z kompanii Telatyn: Dębiński antoni, ps. «Chmura», Sapa Stanisław”.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – czerwiec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: prof. dr hab. Jankiewicz Leszek S., „Uzupełnienie do listy strat ludności polskiej podanej przez Stanisława Jastrzębskiego dla województwa lubelskiego (2004)”; w: Listowski Witold (red.), „Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich”, w: Kędzierzyn-Koźle 2016, t. 8
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
18
min. 18
max. 18
nr ref.:
12319
data:
1945.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
Fragment sprawozdania „Wisti z terenu” z 18 kwietnia 1945 r.:
„marca 1945 r. Polska milicja zastrzeliła w Rzeczycy jednego świadomego Ukraińca”.
źródło: „Wytiah iz Wistej z terenu pro antyukrajinśki akciji polakiw na Hrubesziwszczyni w berezni1945 r.”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 860, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12320
data:
1945.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
Fragment anonimowego dzieła „Korotka istorija seła Riczyci” o mordzie radzieckich pograniczników i MO na 12 Ukraińcach w Rzeczycy:
„Zaczęły się obławy. Na początku wiosny 1945 roku, pod koniec marca, przyszli bolszewiccy pogranicznicy z polską milicją. Ludzie nakopali schronów poza wsią i w polu. Tamci chodzili i szukali tych schronów, zabijając wtedy 12 osób, w tym 14‑letniego chłopca uciekającego od Żernik”.
źródło: „Korotka istorija seła Riczyci”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 072/1, t. 2, k. 251
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Rosjanie i Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
12
min. 12
max. 12
nr ref.:
12321
data:
1945.05.15
lokalizacja
opis
dane ogólne
Fragment sprawozdania „Wisti z terenu” z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego za 1 maja — 5 czerwca 1945 r.:
„15 maja polska milicja przeprowadziła obławy we wsiach Rzeczyca i Ulhówek. W czasie akcji został zamordowany jeden mężczyzna”.
źródło: „Informacija pro antyukrajinśki akciji na Hrubesziwszczyni w trawni-kwitni 1945 r.”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 870, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
10961
data:
1946.04.16
lokalizacja
opis
dane ogólne
Na drodze Uhnów — Rzeczyca pow. Lubaczów w zasadzce UPA zginęło 12 żołnierzy WP.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]
źródło: Motyka Grzegorz, „Tak było w Bieszczadach. Walki polsko-ukraińskie w latach 1943-1948.”, w: Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1999, s. 349
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
12
min. 12
max. 12
nr ref.:
11514
data:
1947.01.17
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
UPA uprowadziła i zamordowała Marię Lewandowską.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11628
data:
1947.08.15
lokalizacja
opis
dane ogólne
Rzeczyca
Upowcy zamordowali 2 Polaków, którzy osiedlili się po Operacji 'Wisła'.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: RZECZYCA