Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Netreba
pow. Zbaraż, woj. tarnopolskie
współcześnie
rej. Zbaraż, obw. Tarnopol, Ukraina
info ogólne
miejscowość nieistniejąca
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
20
max.:
35
wydarzenia
nr ref.:
03364
data:
1943.10.08
lokalizacja
opis
dane ogólne
Netreba
Banderowcy zamordowali 29 Polaków w wieku od 1 roku życia do 70 lat. „Dnia 8 października br. banda Wołyniaków Ukraińców napadła na polską wieś graniczną Netrebę. Pierwszy strzał ze strony bandy padł około godz. 7.30 wieczorem, po nim napadający poczęli okrążać wieś. Milicja ukraińska, która była obecna we wsi uciekła w stronę Opryłowiec. Bandyci poczęli wtedy palić domy, rąbać drzwi i okna, mordować ludność. Dzięki wyrzuceniu rakiety alarmowej przybyła z pomocą Netrobie straż graniczna niemiecka z Nowik. Bandyci spłoszeni serią strzałów żołnierzy straży granicznej uciekli uprowadzając ze sobą część łupu. Na miejscu pozostało 17 zamordowanych i 7 rannych mieszkańców wsi, są to: Dziedzic Marcin, lat około 76, Dziedzic Parańka, lat 68, Dziedzic Emilia, lat 9, Dziedzic Jan, lat 4, Szabińska Stefania, lat 18, Taraszczuk Szymon, lat 65, Wójcicki Piotr, lat 66, Ratuszniak Apolonia, lat 60, Gruszka Aniela, alt 45, Kozołubska Julia, lat 55, Liśkiewicz Rozalia, lat 1, Tkacz Franciszek, alt 30, Tkacz Antonina, lat 28, Tkacz Franciszka, lat 8, Tkacz Maria, lat 1, Berbeć Maria, lat 70, Gabryk Maria, lat 45. W szpitalu leczy się Wojarka Katarzyna, sześciu dalszych rannych pozostało we wsi. Bandyci częściowo spalili, częściowo uprowadzili: 18 krów, 5 cieląt, 18 koni, 16 owiec, 4 świnie. Pastwą płomieni padło 25 gospodarstw z domami mieszkalnymi, a około 200 osób pozostało bez dachu nad głową i środków do życia”.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa – październik 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „1943, 12 października - Odpis pisma PolKO w Tarnopolu dotyczącego napadów na ludność polską”; w: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, w: nr 16721/2, s. 39—40
Dnia 8.10.1943 r., w czasie nocnego napadu na wieś Netrebę, zginęli następujący uciekinierzy wołyńscy: 1. Gabryk Marta; 2. Liśkiewicz Rózia; 3. Kozołóbska Julia; 4. Wójcicki Piotr (ok. lat 58); 5. Tkacz Franciszek (udusił się dymem w piwnicy); 6. Tkacz Antonina; 7. Tkacz Franciszka – udusili się; 8. Tkacz Maria; 9. Gruszka Aniela; 10. Berbeć Maria; 11. Marciniak Stefania z Glińczuk; 12. Berbeć Kazimierz. Pochowani wspólnie w Netrebie w sobotę 9.X.1943 r. o godz. 5 wieczór.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa – październik 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Biernat Andrzej, na podstawie zeszytów o. Tadeusza Chrobaka - fragmenty wybrała Iwona Kopańska-Konon
Iwona Kopańska–Kanon podaje też relację Franciszki Zamorskiej z d. Juzwa, wg której wówczas zamordowani zostali także: 1. Dziedzic Marcin lat ok. 65, 2. Dziedzic Pelagia lat ok. 50 żona Marcina, 3. Dziedzic Jan lat ok. 6 wnuk Marcina, 4. Dziedzic Emilia lat ok. 9 wnuczka Marcina, 5. Szabińska Stefania lat 18, 6. Taraszczuk Szymon lat 65. Franciszka Zamorska uciekała z innymi Polakami w stronę wsi Dobrowody, przed większą ilością ofiar uratowała obecność żołnierza niemieckiego (prawdopodobnie Ślązaka), który tego dnia przyjechał do Netreby z młockarnią. Widząc okrążających wieś banderowców zaczął do nich strzelać, potem wystrzelił trzy czerwone rakiety. Wkrótce pojawili się na kilku samochodach Niemcy ze Zbaraża i banderowcy wycofali się w stronę Glińczuki — Kierniczki.
źródło: Żurek Stanisław, „75.rocznica ludobójstwa – październik 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: Kopańska-Konon Iwona, E-majl, archiwum Stanisława Żurka
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
20 – 35
min. 20
max. 35
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: NETREBA