Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
24
max.:
30
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
46
max.:
80
wydarzenia
nr ref.:
03766
data:
1943.11
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
[Ukraińcy] zastrzelili 11 Polaków, furmanów skierowanych do wywózki drzewa z lasu.
źródło: Żurek Stanisław, „75. rocznica ludobójstwa – listopad oraz jesień 1943”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
11
min. 11
max. 11
nr ref.:
09033
data:
1944
lokalizacja
opis
dane ogólne
W 1944 r. podczas akcji ukraińskiej w Lublińcu zamordowano Michała Rytla, ur. 1889 r.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1944 i «w 1944 roku»”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
06018
data:
1944.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: ojca z córką.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
06955
data:
1944.05.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Upowcy zamordowali 2 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
12088
data:
1944.09–1944.12
(jesień)
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Fragment wspomnień Jurija Sudyna o mordzie na Ukraince w Lublińcu Nowym dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„Jednego dnia jesienią, gdy w Lublińcu Nowym kwaterował batalion Wojska Polskiego, do wsi przyszło 4 żołnierzy polskich. Czegoś szukali wraz z oficerem […] Wszyscy obserwowali działania Polaków […] Niedługo z zachodniego końca wsi pociągnęło dymem […] Wkrótce do wsi nadeszła jeszcze straszniejsza wieś o tym, że w stodole spaliła się córka gospodarza Hania, nazywała się Michaś, którą napastnicy tam zaciągnęli. Nikt nie wiedział, co odbyło się w tej stodole: czy bandyci zgwałcili dziewczynę, a potem zamknęli i spalili czy może dziewczyna się broniła i rozwścieczone bestie zamknęły ją i spaliły?”.
źródło: Sudyn Ju., „Win piszow pidlitkom w UPA”; w: „Nasz kraj Lubacziwszczyna”, w: nr 1, Lwów 2000, s. 118—119
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12081
data:
1944.10.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„3 października 1944 r. polscy bandyci zamordowali Denekę Hryhorija — lat 15”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
10727
data:
1945
lokalizacja
opis
dane ogólne
W 1945 r. Ukraińcyzamordowali Władysława Jaskota ur. 1926 r.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1945 oraz rok 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12082
data:
1945.02.02
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„2 lutego 1945 r. nieznani polscy bandyci zamordowali wieśniaka Kaczora Iwana — lat 50”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12085
data:
1945.02.07
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„7 lutego 1945 r. WB zamordowało Kaczmaryk Ewę — lat 20, która uciekała ze swoim majątkiem przed czerwonymi bandytami”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12083
data:
1945.02.12
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„12 lutego 1945 r. MO z Niemstowa zamordowała wieśniaka Kota Iwana — lat 48”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
09452
data:
1945.02.23
lokalizacja
opis
dane ogólne
Ukraińcy zamordowali rolnika Michała Pytla.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – luty 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12084
data:
1945.02.27
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„27 lutego 1945 r. ciż sami bandyci [i.e. MO z Niemstowa] zamordowali Artymowycz Mychajła — lat 25”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
09658
data:
1945.03
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Ukraińcy zamordowali 2 Polaków: Jerzego Sudynia oraz pochodzącą ze wsi Folwarki Julię Jabłońską. Wikipedia podaje, że było to we wsi Lubliniec Stary.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
12086
data:
1945.03.15
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„15 marca 1945 r. polska bojówka zamordowała następujące osoby:
Deneka Marija — lat 19;
Stupak Dmytro — 35 […]
W drodze powrotnej do Cieszanowa spotkali 2 gospodarzy, których zastrzelali:
Kozij Iwan — lat 35;
Kołeha Iwan — lat 42”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
6
min. 6
max. 6
nr ref.:
09554
data:
1945.03.21
alternatywnie:
23.03.1945
lokalizacja
opis
dane ogólne
Podczas akcji przeprowadzonej przez 2 Samodzielny Batalion Operacyjny Wojsk Wewnętrznych zamordowano w obu wsiach co najmniej 59 cywilnych osób, [które odmówiły opuszczenia terytorium komunazistowskiej Polski (prl) i wyjazdu na tereny okupowane przez Rosję. Prawdopodobnie w akcji brał udział również oddział istribitielnych batalionów. Podczas akcji spalono także większość zabudowań mieszkalnych i gospodarczych.
źródło: „Zbrodnia w Lublińcu Starym i Nowym”; w: portal: WikipediA — internet: pl.wikipedia.org [dostępny: 2021.02.04]
Fragment sprawozdania „Wisti z terenu” z 18 kwietnia 1945 r.:
„marca 1945 r. Polska milicja i szturmówka (ok. 300 osób) obrabowały wsie Lubliniec Nowy i Stary, spaliły je (w ok. 80%) i zabiły 66 osób, w tym 4 kobiety”.
źródło: „Wytiah iz Wistej z terenu pro antyukrajinśki akciji polakiw na Hrubesziwszczyni w berezni1945 r.”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 860, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„23 marca 1945 r. WP i MO z powiatu lubaczowskiego przeprowadziły akcję terrorystyczną na wsie Nowy i Stary Lubliniec. Podczas akcji w Nowym Lublińcu zamordowali następujących ludzi:
Biły Hryhorij — lat życia 46;
Biły Iwan — 48;
Biły Mychajło — 45;
Bumbar Iwan — lat życia 50;
Wankewycz Ilko — 30;
Hinka Josafat — 35;
Deneka Mychajło — 19;
Zinkewycz Andrij — 53;
Zinkewycz Mykoła — 52;
Zinkewycz Mychajło — 55;
Karminecki Dmytro — 45;
Karminecki Iwan — 45;
Kaczor Andrij — 45;
Kit Andrij — 54;
Kita Wasyl — 47;
Kit Mychajło — 19;
Komar Hryhorij — 55;
Komar Mykoła — 32;
Komar Mychajło — 65;
Krunys Iwan — 31;
Krućko Dmytro — 61;
Kuszczak Iwan — 38;
Kuszczak Ilko — 42;
Komar Ołeksa — 83;
Łewkowycz Iwan — 57;
Mazurok Stepan — 39;
Melnyk Stepan — 35;
Mytko Teodor — 35;
Panasyk Iwan — 45;
Paszko Iwan — 17;
Paszko Mychajło — 30;
Paraluk Stepan — 39;
Pecio Mychajło — 33;
Rawski Iwan — 73;
S […] Teodor — 42;
Taraban Kost’ — 39;
Fil Stepan — 30 […]
W akcji brali udział także okoliczni Polacy, idąc z wojskiem i rabując”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment listu przesiedleńca z Lublińca Nowego Petra Kozija do nieznanego adresata o mordzie na Ukraińcach w Lublińcu Nowym dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„Twój ojciec, jak i ojciec twojej żony nie żyją, zostali zabici przez terror w dniu 23 marca 1945 r. Tego pamiętnego dnia Lubliniec przeszedł przez straszny sąd. Mężczyźni, kto mógł, ten się ukrył, a kto nie, tego w tym dniu śmierć kosiła, jak snopy. Ofiarą wroga padło 35 mężczyzn. Strzelali gdzie popadło, jak głowa to głowa, plecy to plecy, nogi to nogi. Padli wtedy przeważnie ludzie starsi, bo młodzież nie była głupia, Bóg dał jej kryjówki naturalne, dał jej Koman za Tepyłami, dal Jałynkę, [las] rudniański, ordynacki i inne. Dopiero na wieczór młodzi wracali, już z Tepył widząc, jak płonął nasz błogosławiony Lubliniec niszczony przez wroga.
Twój biedny ojciec leżał koło cerkwi w ogrodzie księżowskim. Dmytra nie było, więc mój zmarły ojciec, twoja mama i Marijka przynieśliśmy go, obmyliśmy na naszym pagórku, bo wasz dom był spalony. Wszystko nasze stało, bo ojciec ciągle ugasił. Siedem razy strzelali do ojca a karabinu maszynowego i nic mu nie zrobili. Cztery razy podpalali naszą gospodarkę, ale ojciec za każdym razem gasił. Wieczorem, już po akcji, przyszedł Dmytro, ale nie zastał już ojca wśród żywych. Jeszcze tym czarnym koniem zawiózł ojca wieczorem na cmentarz do trupiarni.
W domu byliśmy do rana, a raniutko każdy poszedł swoją drogą. Pozostały same dzieci i stare baby. Nie mieliśmy nawet czym wykopać mogiły, ale dziewczęta wykopały wielką mogiłę i w następny wieczór pochowaliśmy wszystkich 35 w jednym dole. Z Tepył przyszedł także ksiądz, odprawił panachydę i usypano na nich mogiłę […]
Ojciec Twojej żony Bumbar był w tym czasie u Kiczuły w domu, bo to jakoby jakaś rodzina, i też został zabity w tym samym dniu, co i Twój ojciec, tyle że widziałem Bumbara zabitego, a Twojego ojca nie, bo mnie nie było. Gdy na wieczór przyszedłem, to ojciec Twój już był na cmentarzu, a Bumbar jeszcze leżał za Kiczułą w ogrodach. Leżał twarzą do ziemi. Dostał kulę za uszami, wyszła nad okiem, a także serię kul z automatu w plecy. Miał buty, spodnie i zieloną kurtkę wojskową na sobie i tak został pochowany. Nie było w co go przebrać, bo jedno się spaliło, a drugie zrabowano. Myśleliśmy, że nastąpił koniec świata i nasz naród zniknie z oblicza ziemi.
Oj, Wasylu, gdybyś przyjechał i spojrzał na swoją wieś, nie poznałbyś jej, bo tak jest zniszczona. A ilu ludzie brakuje! Rok 1945 zabrał nam ponad 305 osób. Rok 1946 zabrał tylko 149 osób, a resztę rozproszyli po świecie. Z naszych sąsiadów nie ma Morozowego Ilka, Bakuma Ilka, Bodnarowego Safata, stargo Bewkiwa i Stefana, od nas dwóch Buraczków, Iwana Karpińskiego, Kurylikowego Hrycia, Rebizanta, Sycza, Bihunowego Wasyla, Kiczuliw Andrija, dwóch Karpyczów, a i innych nawet pisać nie chcę, tyko o naszych sąsiadach. Jednem słowem u nas jest jedna mogiła i ruina, zgliszcza spopielonych domów. Przeżyliśmy są, a co jeszcze przeżyjemy, jeden Bóg wie. Po tej akcji w całej naszej wsi zostały tylko 3 krowy i 7 koni, resztą została zrabowana”.
źródło: Petro Kozij, „Dorohyj suside Wasylu! (Budy, 1 lutego 1948 r.)”; w: Archiwum Bogdana Huka, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment listu przesiedlenki Mariji Sanajko z Lublińca Nowego do nieznanego adresata o mordzie na Ukraińcach w Lublińcu dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„Wiem, że przykro słuchać o tym barbarzyństwie, ale my musieliśmy patrzeć i chować wszystkich, sami kopaliśmy dla nich doły. Twojego brata Kostia zabili 23 marca 1945 r., i nie tylko jego — w tym dniu zabili 70 osób, nie pytając, czy stary, czy młody, winny czy niewinny, wystarczyło, że był mężczyzną, by strzelali i koniec. Biedna Łochacka w dwojgiem dzieci, bardzo Łądnym chłopczykiem i dziewczynką, kopała dół na niego, bo każdy kopał dla swego. Ludzie pomogli przynieść go z potoku na cmentarz i zakopali bez księdza, bo księdza nie było.
Zabijali z rana, cały dzień znosiliśmy na cmentarz, bo nie zostawili nawet jednego konia czy krowy. Do wieczora musieliśmy pochować wszystkich, bo tak, śmiejąc się, kazali Polacy. Nikt z ludzi nie płakał, nie jeden szalał, nie jeden rwał włosy na głowie, komuś ściskało się serce, tak że niemożliwe jest opisać to, co działo się w naszej wsi i w naszych stronach, bo tak samo działo się we wszystkich okolicznych wsiach […]
Starego Bałajkę zabili w dniu akcji, jak i Hrycia Bałajkę, Szpatucha, Wuchychę, Iwana Biłejkiego, Bosaka, Kuchtę, Romana Matwisyka, Owerkę, dwóch synów Paszkowych — Mychaja i Iwana, starego Krućkę też zabili w dniu akcji. Rebizanta razem z moim tatą wzięli jeszcze w 1944 r. i do dziś nie wiemy, czy żyją, czy nie, bo wszystkich zabrali z domu i pola. Zabrali wtedy 32 mężczyzn i nie ma świadka, czy ich zabili, czy nie, bo oczy nie widziały. Mojego brata Mychajła pochowaliśmy na cmentarzu, w jednej mogile jest 12 chłopaków: Mychajło Komar, dwaj Szymańscy — Petro i Mychajło, Iwan Pranyków, Andrij Kiczułów i 6 obcych, na samo święto Bogurodzicy. Trzeba wołowej skóry, żeby wszystko opisać”.
źródło: Sanajko Marija, „Dorohyj suside! (26 stycznia 1948 r.)”, b.m.; w: Archiwum Bogdana Huka, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment listu nieznanej autorki do nieznanego adresata o mordzie na Ukraińcach w Lublińcu Nowym dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„Drogi braciszku, w tych latach przyszło nam wiele przeżyć wśród naszych sąsiadów takich jak Huta, Ruda, Folwarki, a takich wsi było tu więcej. Doznaliśmy tego w dzień i w nocy. Jednego razu, było to w Wielkim Poście w 1945 r., okrążyli nasze obydwie wsie. Ludzi nigdzie nie wypuszczali. Miejsca nie mieli, aby się schować, przeważnie mężczyźni, to poszli do cerkwi. Nasz tato był wtedy pałamarzem i był w tym czasie w cerkwi. Jak Polacy zobaczyli, że chłopi poszli do cerkwi, wszystkich wyprowadzili stamtąd i zaprowadzili za plebanię, gdzie skończyło się ich życie. Razem z nimi za starą kuchnią na tyczkach od grochu leżał mój ojciec. Był jak żywy, tylko że do nas nie mówił. Wzięliśmy taczki, położyliśmy go jak jakieś drewno, ale nie było gdzie go położyć, bo dom dopalał się, więc zawieźliśmy go do Buraczka i tam leżeli obydwaj z Buraczkiem, a my sami kopaliśmy doły dla swoich rodzonych ojców. Tylko do jednego dołu złożyliśmy 32 osoby, wśród nich naszego ojca i ojca twojej żony”.
źródło: „Doroheńkyj bratczyku”, b.m., b.d.; w: Archiwum Bogdana Huka, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment listu Paraskewii Borowiec do nieznanego adresata o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
„Byłam świadkiem naocznym wydarzeń, które miały miejsce w mojej wsi Lubliniec Nowy i Lubliniec Stary w powiecie Lubaczów […]
Po odejściu bolszewickich wojsk bandy polskie tak długo hulały po wsi, dopóki nie zabrały ukraińskiemu wieśniakowi ostatniego ubrania. Bili ludzi do krwi i ze śpiewem pozostawiali skrwawiony Lubliniec Nowy.
Drugą akcję na Lubliniec Nowy i Lubliniec Stary Polacy przeprowadzili w marcu 1945 r., dnia nie pamiętam. Banda polska w straszny sposób rozhulała się po wsi, zabierając bydło, konie i wszystko, co pozostało po poprzednim rabunku. W straszny sposób zabijali naszych niewinnych ludzi, pozostawili po sobie kilka trupów. Nie mogę zapamiętać wszystkich. W pamięci pozostali mi zabici Dmytro Stupak, Marija Deneka. Dwóch mężczyzn zabrali z końmi i zrabowanym dobrem. Nie wrócili oni żywi, pozabijali ich w lesie pod Cieszanowem. Pamiętam, że był to Iwan Kozij i jeden z Lublińca Starego, którego imienia nie pamiętam, wiem, że przezywano go Kolega.
Jedna polska banda zaszła do Stefana Deneki, który mieszkał koło młyna. Kazali wszystkim w domu klęknąć na ziemi i strzelali do nich, jak do zajęcy. Jedna córka zginęła od razu po strzale, druga córka i ojciec zostali ranieni, leżeli w męce na podłodze, a stara matka, leżąc na piecu, patrzyła na te straszne męki męża i córek. Wśród tych polskich bandytów była jedna kobieta–Polka, która razem z mężczyznami brała udział w bandytyzmie, zauważyła ruszające się ciała, wzięła rewolwer i z lubością zaczęła strzelać do bezbronnych trupów, lecz bandyci–Polacy zabronili jej strzelać do nieprzytomnych ludzi […] Odchodząc, polscy bandyci powiedzieli, że za tydzień będą znowu i będzie setka waszych trupów. Zrobili to, co obiecali. W dniach 21 do 24 marca 1945 r. przyjechało polskie wojsko bolszewickie do Lublińca Nowego i Starego na krwawy taniec.
[…] Gdy przekonałam się, że mój syn [Dmytro] ukrył się [w lesie], biegłam, gdzie mogłam i zawiadamiałam, że Lachy będą we wsi urządzać krwawe wesele. My, wszyscy sąsiedzi, zbiegliśmy się do jednego domu i zaczęliśmy głośno się modlić. Po kilku minutach już słuchać było strzały i już paliły się domy i cała wiejska zabudowa. Do napotkanych na powierzchni ziemi mężczyzn strzelają, jak do zajęcy na polowaniu. Polscy wojacy latają, jak wściekłe psy, kogo zobaczą na zewnątrz, do tego strzelają, palą wszystkie budynki we wsi, pokazując polską kulturę palenia i zabijania niewinnych bezbronnych ludzi. Działała już Ukraińska Powstańcza Armia, ale nie mogła postawić się tak silnemu polskiemu wojsku”.
źródło: Borowiec P., b.m., b.d.; w: Archiwum Bogdana Huka, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania referenta politycznego rejonu II w Okręgu II Kraju Zakerzońskiego Mychajła Borysa 'Żana' o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Starym:
„23 marca 1945 r. WP, MO z powiatu lubaczowskiego oraz polska ludność cywilna z okolicznych wsi przeprowadzili akcję terrorystyczną na wsie Lubliniec Nowy i Stary.
W czasie akcji na Lubliniec Stary zamordowane zostały następujące osoby:
Ambris Wasyl — lat 35;
Ambris Hryhorij — 35;
Ambris Dmytro — 35;
Artemowycz Iwan — 31;
Bohucki Iwan — 43;
Gach Mykoła — 47;
Drizd Stepan — 15;
Karłyk Dmytro — 43;
Karpyk Marija — 25;
Kowałyk Teodor — 45;
Kozij Stepan — 50;
Kołeha Iwan — 47;
Kołeha Mychajło — 35;
Koczołat Anastazija — 45;
Krupski Iwan — 47;
Kuzyna Paraskewija — 35;
Łebedowycz Andrij — 60;
Łewkowycz Dmytro — 65;
Mytko Jurij — 45;
Owerko Marija — 30;
Parstynak Iwan — 50;
Typyło Wasyl — 36;
Chomyn Andrij — 20;
Chomyn Kateryna — 13;
Chomyn Mychajło — 33;
Czorna Anna — 17;
Szeremet Mychajło — 36”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta ich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 930, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
co najmniej 59
min. 66
max. 66
nr ref.:
09562
data:
1945.03.23
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Ukraińcy zamordowali 2 Polaków, milicjanta i rolnika. Inni: zginęło 3 milicjantów a 2 uciekło. 23 marca 1945 z Cieszanowa do Lublińca Nowego udało się pięciu milicjantów. Już w wiosce zostali oni napadnięci. W walce trzech zginęło, ale dwóch pozostałych uszło z życiem. Na wieść o tym wydarzeniu w Lubaczowie sformowano w ciągu kilku godzin grupę operacyjną w sile 60 ludzi WW i MO. W walce zginęło jedenastu Polaków, dziewięciu zostało rannych. Oraz: We wsi Lubliniec Nowy 23 marca 1945 r. zamordowali Feliksa Wróbla lat 41 ur. 1904 r. w Zamchu.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2 – 3
min. 2
max. 3
nr ref.:
12087
data:
1945.03.27
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
grudzień 1945 r. [?], [m.p.] — Fragment sprawozdania nieznanego referenta z Okręgu II Kraju Zakerzońskiego o mordach na Ukraińcach w Lublińcu Nowym:
„27 marca 1945 r. WP zamordowało Waplak Nastię — lat 78”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta kich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 932, 943—945, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
09722
data:
1945.04.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Ukraińcy zamordowali Ludwika Ciepłego, żołnierza AK.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
09825
data:
1945.04.23
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
[Ukraińcy] zamordowali milicjantów: Władysława Paściaka ps. „Roman Wolski” lat 19 i Włodzimierza Kucharskiego lat 22.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
09913
data:
1945.05.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Ukraińcy zamordowali 18‑letnią Katarzynę Szynal.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
12080
data:
1945.11.14
lokalizacja
opis
dane ogólne
Fragment meldunku bojowego nr 0314 dowództwa 8 pułku piechoty WP z 14 listopada 1945 roku o zabiciu NN Ukraińca z Lublińca:
„W dniu dzisiejszym 2/8 i 3/8 pp wysiedliły z miejscowości Lubliniec Nowy i Stary oraz przysiółków Dąbrówka, Żary, Ostrówki około 600 rodzin ukraińskich. W pochodzie naszych oddziałów z Lublińca ludność miejscowa pod przewodnictwem księdza uciekła wraz z majątkiem do lasu. Dowódca 2. batalionu porucznik Szczudłowski otworzył ogień z moździerzy, chcąc im przeszkodzić w ucieczce do lasu. Jedna mina trafiła w furmankę, zabijając mężczyznę”.
źródło: „Widhomin trahedij”; w: Pańków Maria (opr.), „Nasze Słowo”, w: nr 28, 2005, s. 9
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
10505
data:
1945.12.23
lokalizacja
opis
dane ogólne
Lubliniec Nowy
Został zamordowany przez UPA Michał Pytel, lat 25.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1945 oraz rok 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11052
data:
1946.03–1946.06
(wiosna)
lokalizacja
opis
dane ogólne
We wsi Lubliniec pow. Lubaczów [Ukraińcy] zamordowali Albina Burdzego s. Adama lat 21, Waleriana Burdzego s. Adama lat 24.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1946 oraz wiosna 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: LUBLINIEC NOWY