• MATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneMATKA BOŻA CZĘSTOCHOWSKA
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
link to OUR LADY of PERPETUAL HELP in SŁOMCZYN infoLOGO PORTALU

Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska

  • św. ZYGMUNT: kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne
  • św. ZYGMUNT: XIX w., feretron, kościół św. Zygmunta, Słomczyn; źródło: zbiory własneśw. ZYGMUNT
    XIX w., feretron
    kościół pw. św. Zygmunta, Słomczyn
    źródło: zbiory własne

LINK do Nu HTML Checker

GENOCIDIUM ATROX

LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH

Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)

Miejscowość

II Rzeczpospolita

Komańcza

pow. Sanok, woj. lwowskie

współcześnie

Komańcza

pow. Sanok, woj. podkarpackie, Polska

Zbrodnie

Sprawcy:

Ukraińcy

Ofiary:

Polacy

Ilość ofiar:

min.:

23

max.:

23

Sprawcy:

Polacy

Ofiary:

Ukraińcy

Ilość ofiar:

min.:

3

max.:

3

Położenie

link do GOOGLE MAPS

wydarzenia

nr ref.:

09876

data:

1945.04

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

Ukraińcy zamordowali Polaka Kuźmę.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

1

min. 1

max. 1

nr ref.:

10881

data:

1946.03.02

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

(w pobliżu)

Koło wsi Komańcza pow. Sanok został zamordowany przez UPA Paweł Piotrowski, ur. 1923 r., milicjant.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

1

min. 1

max. 1

nr ref.:

10893

data:

1946.03.10

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

(w pobliżu)

Koło wsi Komańcza pow. Sanok UPA ostrzelała pociąg osobowy zabijając 5 osób.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

5

min. 5

max. 5

nr ref.:

10914

data:

1946.03.21

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

We wsi Komańcza pow. Sanok po opuszczeniu przez żołnierzy zagrożonej strażnicy WOP upowcy ją spalili i zabili we wsi 6 Polaków. O zniszczeniach dokonanych przez UPA w nocy z 21 na 22 marca 1946 roku, 'Rocznik Sanocki' tom IV podaje:
Na przestrzeni od Komańczy do Czaszyna cała linia kolejowa zdemolowana. Wszystkie mosty spalone, słupy telegraficzne ścięte i spalone na stosie. Miejscami całe odcinki toru kolejowego wraz z podkładami wrzucone do rzeki. Między m. Mokre a m. Czaszyn strącono z nasypu kolejowego cysternę z ropą i wagon pancerny oraz lokomotywę, które następnie spalono. Mosty drogowe, począwszy od Komańczy aż po Tarnawę, wszystkie spalone”…
Atak na gromadę Komańcza z 21 na 22 marca miał również tragiczne skutki. Banderowcy przebrani po części w polskie mundury spalili budynek sanatorium kolejowego (w Letnisku), budynek byłego starosty, [Romualda] Klimowa, komisariat Straży Granicznej, budynek nauczycielki Drozdowej, w którym mieściła się prywatna polska szkoła oraz mleczarnia. Ponadto spalona została strażnica kolejowa, budynek milicjanta Hirscha, budynek wójta Kasiewicza, budynek doktora Hellera w którym mieścił się komisariat MO, stację i dwa magazyny kolejowe. Nauczycielka Drozdowa została spalona wraz z budynkiem szkoły, zginęła również jej siostra nazwiskiem Kułak. Upowcy uprowadzili i zastrzelili także milicjantów Błaszczaka i Latuska, porucznika Gerasika oraz kolejarza Gońcę. UPA zamierzała spalić również klasztor Nazaretanek – na usilną prośbę przełożonej klasztoru udało się upowców od tego zamiaru odwieść.
W rzeczywistości klasztor nie został spalony, ponieważ często ukrywali się w nim ranni upowcy.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]

źródło: Szechyński Piotr, „Komańcza i okolice”; w: portal: Twoje Bieszczady — internet: www.twojebieszczady.net [dostępny: 2021.06.10]

źródło: Sołtys Wojciech, Zając Edward, „Materiały źródłowe do nauczania historii regionalnej”, 47. Zniszczenia dokonane przez bandy ukraińskiej powstańczej armii na terenie gmin Komańczy i Szczawnego w nocy z dnia 21 na 22 marca 1946 roku ; w: „Rocznik Sanocki IV”, w: Wydawnictwo Literackie Kraków, 1979, s. 254 — internet: sanockabibliotekacyfrowa.pl [dostępny: 2021.06.10]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

6

min. 6

max. 6

nr ref.:

10920

data:

1946.03.23–1946.03.24

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

We wsi Komańcza pow. Sanok [w nocy z 23 na 24 marca 1946] upowcy zamordowali 8 Polaków, w tym kobietę, kierowniczkę szkoły.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

8

min. 8

max. 8

nr ref.:

11973

data:

1946.04.06

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

Fragment sprawozdania referenta rejonu V w nadrejonie 'Beskid' o mordzie na księdzu greckokatolickim i jego synu w Komańczy dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
Dnia 6 kwietnia 1946 r. o godzinie 11. 3 sotnie WP wracające z obławy na lasy Chryszczaty przyszły do wsi Komańcza. We wsi zachowywali się możliwie, ale od razu poszli na górny koniec, gdzie okrążyli budynek miejscowego proboszcza, ks. Wenhrynowycza i zaczęli rewizję. W czasie rewizji znaleźli syna księdza, Ołesia, pistolet, za co zaczęli go mocno bić, łamiąc mu rękę. Widząc swe położenie bez wyjścia wyskoczył przez okno i zaczął uciekać. W czasie ucieczki dostał kulę w bok, ale uciekał dalej. W odległości 300 m otrzymał drugą kulę, w głowę, i upadł.
Polacy kaci poszli do cerkwi, skąd zabrali księdza, aby rozpoznał swego syna. Ksiądz do syna się przyznał, za co polscy satrapowie zaczęli go bić po głowie, w wyniku czego stracił przytomność. Czerwoni kaci bili go jednak nadal. Po odzyskaniu przytomności zaczął uciekać w kierunku plebanii. W bliskiej odległości od ognia (10 m) dostał kilka kul w głowę i upadł.
Plebania księdza wraz z całym majątkiem (konie, krowy, zboże, ubranie) spłonęła
”.

źródło: „Zwidomłennia z mordu ukrajinśkoho swiaszczennyka o. Wenhrynowycza ta joho syna w s. Komancza, pow. Sianik”; w: Poticzny P. J., Łyko I. (red.), „Litopys UPA”, w: Toronto-Lwów 2002, t. 34: „Łemkiwszczyna i Peremyszczyna. Sprawozdania polityczne (Dokumenty)”, s. 85—86, w: oryg. ukraiński

źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]

Fragment wspomnień Juliji Koszil o mordzie na Ukraińcach w Komańczy dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
Tydzień po moim powrocie z Mikowa z tego kursu [sanitariuszek] umęczony został nasz ksiądz [Orest] Wenhrynowycz. Zeszliśmy do piwnicy, a tam już dym, strzały, strzelała też rozgrzana przez ogień dachówka. Syn [księdza] dostał kule w oko i w ciało, zaraz ściągnęli mu pierścień, wyzuli z trzewików, a księdza nie dość że zamordowali, to jeszcze wrzucili w ogień. Ludzie potem przynieśli ich do cerkwi, same kości. Położyli ich na płótnie, z jednej strony cerkwi ksiądz, a po drugiej syn, który miał na imię Ołeś”.

źródło: „Spohad Juliji Koszil (diwocze prizwyszcze Macko) narodżenoji 1925 roku w Komanczi”; w: Huk Bogdan (red.), „1947 Propamiatna Knyha”, w: Warszawa 1997, s. 266

źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]

Fragment wspomnień Wasyla Pyszniaka o mordzie na Ukraińcach w Komańczy dokonanym przez żołnierzy Wojska Polskiego:
W kwietniu 1946 r., nie pamiętam, jaki to był dzień, w jedno popołudnie na wieś napadło Wojsko Polskie. Z domu w dolnym końcu wsi zabrało Wasyla Pińczaka; okrążyło naszą cerkiew i zabudowania gospodarcze naszego proboszcza, księdza Oresta Wenhrynowycza. Zabudowania żołnierze spalili razem z końmi i krowami. Księdza Wenhrynowycza razem z bratem Romanem i młodszym synem Stefanem wyprowadzili na drogę, jakieś 100 metrów od budynku. Stefan obejrzał się, zobaczył ogień i chciał ratować bydło. Wtedy go zastrzelili. Starszego syna, Ołesia, bili tak, że połamali mu żebra i ręce, ale pozwolili mu 'uciekać' po to, aby móc go zastrzelić, co nastąpiło 10—20 metrów od domu”.

źródło: „Spohad Wasyla Pyszniaka narodżenoho 1922 roku”; w: Huk Bogdan (red.), „1947 Propamiatna Knyha”, w: Warszawa 1997, s. 290—291

źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]

sprawcy

Polacy

ofiary

Ukraińcy

ilość

w tekście:

2

min. 2

max. 2

nr ref.:

11314

data:

1946.10

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

Upowcy zamordowali Andrzeja Nowaka, lat 30.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – październik 1946”; w: portal: Wołyń — internet: www.wolyn.org [dostępny: 2022.02.26]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

1

min. 1

max. 1

nr ref.:

11974

data:

1945–1946

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

Fragment relacji Stepana Antoniwa o mordach na Ukraińcach  […] :
W Komańczy pod mostem kolejowym w zwierzęcy sposób zamordowali młodą dziewczynę Annyczkę Kozaczko, jaka ceną życia uratowała swojego kochanego przed rozstrzałem”.

źródło: Antoniw S., „s. Osławycia”; w: Sływka J. (red.), „Deportaciji. Zachidni zemli Ukrajiny kincia 30—ch – poczatku 50—ch rr. Dokumenty. Materiały. Spohady.”, w: Lwów 2002, t. 3: „Wspomnienia”, s. 374

źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]

sprawcy

Polacy

ofiary

Ukraińcy

ilość

w tekście:

1

min. 1

max. 1

nr ref.:

11548

data:

1947.03.14

lokalizacja

opis

dane ogólne

Komańcza

UPA uprowadziła i zamordowała 19‑letniego Polaka oraz poraniła jego siostrę, która zdołała uciec.

źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – rok 1947”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.03.02]

sprawcy

Ukraińcy

ofiary

Polacy

ilość

w tekście:

1

min. 1

max. 1

LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA

Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.

Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:

LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA

Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:

ADRES EMAJL

jako temat podając:

GENOCIDIUM ATROX: KOMAŃCZA

WYJAŚNIENIA

  1. Brak precyzyjnej informacji o sprawcach w opisie konkretnego wydarzenia oznacza, iż były nimi osoby określone w danych ogólnych dla tego wydarzenia.
  2. Nazwa miejscowości w czasach II Rzeczpospolitej oznacza nazwę obowiązującą ok. 1939 r., czyli ostatnim roku niepodległości II Rzeczypospolitej.
  3. Dane regionalne miejscowości współcześnie — czyli powiat i województwo w Polsce oraz region i obwód na Ukrainie — jeśli wszelako na Ukrainie, to zgodnie z podziałem administracyjnym Ukrainy obowiązującym do 2020 r.
  4. Wyjaśnienia ogólne ⇒ TUTAJ.
  5. Przyjęte założenia co do szacunku liczby ofiar ⇒ TUTAJ.