Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
14
max.:
14
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
4
max.:
4
wydarzenia
nr ref.:
11844
data:
1944
lokalizacja
opis
dane ogólne
Dynów
Tłumaczenie na język polski informacji Fyłypa T. Wasylowskiego o mordzie na Ukraińcach we wsi Łubno zamieszczonej w zbiorze „Jarosławszczyna i Zasiannia” z 1986 r.:
„Pod koniec 1943 r. w lasach sformowała się polska partyzantka, która zaczęła przeprowadzać zamachy na działaczy ukraińskich. Pierwszym, który zginął we własnym domu z rąk polskiego bandyty, był prezes UDK w Dynowie, Mykoła Łewycki z Pawłokomy. Niebawem zginął Karpa, również z Pawłokomy — księgowy spółdzielni w Dynowie. Zabito go nad Sanem koło Dynowa”.
źródło: „Łubno”; w: Siwicki M., „Dzieje konfliktów polsko-ukraińskich”, w: Warszawa 1994, t. III, s. 299—303
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
2
min. 2
max. 2
nr ref.:
09306
data:
1945.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
Dynów
Upowcy uprowadzili 3 Polaków, którzy zaginęli.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – styczeń 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
09495
data:
1945.03.04
lokalizacja
opis
dane ogólne
Dynów
[Ukraińcy] uprowadzili i zamordowali Adama Dykasa, zastępcę posterunku MO w stopniu plutonowego.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11843
data:
1945.05.02
lokalizacja
opis
dane ogólne
Dynów
Fragment zeznań świadka, Mariji Prokop, o mordzie na 5 Ukraińcach–członkach jej rodziny dokonanym w Dynowie przez członków AK:
„Świadek Prokop Maria, córka Kazimierza, lat 75, gospodyni domu, zamieszkała w Dynowie przy ulicy Armii Czerwonej, obca w stosunku do oskarżonych zeznaje:
«po wyzwoleniu w lutym 1945 r. mieszkałam w Dynowie razem z dwoma synami Stefanem i Mironem oraz córką Emilią. Trzeci mój syn, Jerzy, mieszkał wraz z żoną i dziećmi również w Dynowie, lecz osobno w Rynku na piętrze, a na parterze miał sklep. Miał on troje nieletnich dzieci, najstarsze liczyło cztery lata. Żona Jerzego imieniem Maria oraz jej matka Anna Fil i jakaś służąca zamieszkiwali z moim synem Jerzym.
W lutym 1945 r., daty nie pamiętam, około godziny 19. wieczorem weszło do naszego mieszkania trzech uzbrojonych osobników. Kazali nam leżeć w kuchni na podłodze. Osobnicy ci kazali iść do domu Chudzikiewiczowi — sąsiadowi, który był w tym czasie u nas, a następnie zabrali moich synów na dół. Gdy syn Stefan płakał i prosił o darowanie mu życia, słyszałam z dołu głos: ‹Brać ich›. Po krótkiej chwili od sprowadzenia synów na dwór usłyszałam krzyk: ‹Jezus Maria!› i strzały. Na drugi dzień rano wyszłam z córką na podwórze, gdzie zauważyliśmy kałużę krwi, zaś zwłok zamordowanych synów nie było. Tej samej nocy sprawcy zabrali nam parę koni, wóz i wszystką garderobę. Spośród oskarżonych nie rozpoznaję żadnego jako sprawcy morderstwa moich synów.
Tego samego dnia wieczorem został zamordowany również mój syn Jerzy, jego żona i teściowa zamieszkali w Rynku w Dynowie. Ja w tym czasie byłam chora i nigdzie nie wychodziłam. Na drugi dzień po zamordowaniu moich synów Stefana i Mirona poszła córka do Jerzego i po powrocie oświadczyła mi, że on oraz jego żona i teściowa również zostali tej samej nocy zamordowani przez nieznanych sprawców»”.
źródło: „Protokół rozprawy głównej w sprawie przeciwko Sputa Czesławowi i innym – zeznanie Marii Prokop”, 30 VII 1953 r; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 107/1468, t. 1, k. 90
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
5
min. 5
max. 5
nr ref.:
11842
data:
1945.05.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Dynów
Fragment protokołu przesłuchania podejrzanego Mieczysława Jurasińskiego o mordach na 7 Ukraińcach w Dynowie dokonanym przez członków AK:
„Następnego dnia w tym samym okresie czasu spotkałem podczas służby nocnej, wraz z Łukasiewiczem Ukraińca Kozanowskiego, skarbnika wyżej wymienionego Prokopa, a który szedł ulicą a rzekomo wynosił się z Dynowa. Wówczas zastrzeliliśmy go wspólnie z Łukasiewiczem i zakopaliśmy go w okopie za Żydowską Górką w Dynowie (koło cmentarza). W teczce, którą posiadał koło siebie, miał buty, koszulę i coś forsy, tak że tą zawartością podzieliłem się z Łukasiewiczem. O wykonaniu powyższych wyroków zameldowałem z Łukasiewiczem Chudzikiewiczowi jako temu od którego otrzymaliśmy polecenie na likwidację wyżej wymienionego […]
Następnie w miesiącu maju 1945 r., dokładnej daty nie pamiętam, zostało zabranych dwóch Ukraińców ze stacji kolejowej w Dynowie przeze mnie, Łukasiewicza oraz kto był więcej, nie mogę sobie przypomnieć, a którzy to Ukraińcy powracali z Niemiec. Po zbadaniu wyżej wymienionych osobników okazało się, iż posiadali dowody osobiste, w których była zaznaczona narodowość ukraińska. Osobników tych prowadziliśmy z zamiarem zlikwidowania ich i wrzucenia do Sanu, lecz podczas drogi osobnicy ci coś przeczuwali i poczęli uciekać, wówczas puściliśmy w nich serię z posiadanych automatów, kładąc ich na miejscu. Osobnika jednego zagrzebaliśmy w rowie (okopie) strzeleckim koło stacji kolejowej w Dynowie, to jest w miejscu tym samym, co i zwłoki [Józefa] Kucyły. Natomiast drugiego osobnika pogrzebaliśmy w okopie koło cmentarza, a to z tego powodu, ponieważ uciekał i tam go dopędziliśmy, strzelając go.
Udział w likwidacji wyżej wymienionych dwóch Ukraińcach brałem ja i Łukasiewicz, i młodszy Gąsecki Artur z Dynowa. Ukraińcy wyżej wspomniani powracali z Niemiec oraz mieli przy sobie małe walizki z bielizną i odzieżą, którymi to rzeczami się podzieliliśmy.
Pod koniec miesiąca maja 1945 r., przypominam sobie, że Milicja Obywatelska w Dynowie zatrzymała trzech Ukraińców. Po sprawdzeniu dowodów osobistych, zwolniono ich. My się o tym dowiedzieli, to znaczy, że ja, Rzekowski i Łukasiewicz, że Ukraińcy ci są zwolnieni i idą na nocleg. Wtedy zabraliśmy ich i zaprowadziliśmy koło nowego cmentarza w Dynowie, gdzie rozstrzelaliśmy ich wspólnie, a następnie zwłoki wrzuciliśmy do rowu (okopu) niemieckiego, zagrzebując je gliną. Rzeczy, które posiadali koło siebie, zabraliśmy im i podzieliliśmy się wspólnie tymi rzeczami, jak bielizną i butami.
Pod koniec miesiąca maja 1945 r. lub początkiem miesiąca czerwca 1945 r. została zabrana ze stacji kolejowej też jedna Ukrainka, która powracała z Niemiec. Kobietę tą ze stacji zabrał Łukasiewicz z drugim chłopakiem, którego nie znałem dokładnie nazwiska, Zach czy Łach, a którą przyprowadzili pod studnię w Dynowie koło rynku, pod nazwą 'Gryna', i tam ją zastrzelili. Ja, przechodząc wówczas przez miasto, posłyszałem tam strzały, nadbiegłem i zastałem tą kobietę już zastrzeloną, którą następnie wspólnie wpuściliśmy do studni. Ukrainka ta zastrzelona posiadała przy sobie pakunek, z zawartością bielizny i innych bezwartościowych drobiazgów, którymi to rzeczami podzieliliśmy się wspólnie. Zwłoki te w studni pozostały zasypane rumowiskami, kamieniami i drzewem”.
źródło: „Protokół przesłuchania podejrzanego M. Jurasińskiego przez oficera śledczego WUBP w Rzeszowie”, 26 VIII 1947 r.; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Rzeszów, w: Akta OAIPN Rz 052/113, t. 1, k. 44845
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
7
min. 7
max. 7
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: DYNÓW