Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Miejscowość
II Rzeczpospolita
Brusno Stare
współcześnie
pow. Lubaczów, woj. podkarpackie, Polska
info ogólne
miejscowość opuszczona
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
18
max.:
19
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
17
max.:
20
Położenie
wydarzenia
nr ref.:
07945
data:
1944.09.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Brusno Stare
Upowcy zamordowali Antoniego Mazurkiewicza i 2 Ślązaków, uciekinierów z Wehrmachtu.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – wrzesień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
11736
data:
1945.03.02
alternatywnie:
02.03.1946
lokalizacja
opis
dane ogólne
Brusno Stare
maj (?) 1946 r., [m.p.] — Fragment sprawozdania referenta politycznego rejonu II w Okręgu II Kraju Zakerzońskiego Mychajła Borysa 'Żana' o mordach na Ukraińcach w Bruśnie Starym […] :
„2 marca 1945 r. WP (szturmówka) i MO z Horyńca i Brusna Nowego w ilości około 200 osób przeprowadzili akcję terrorystyczną na wieś. Podczas akcji napotkanych mężczyzn mordowali strzałami na miejscu, kobiety i dzieci katowali i rabowali wszystko, co popadło — zwłaszcza polscy cywile z okolicznych wsi, jadący za wojskiem, aby rabować ludność.
Zamordowani zostali:
Wasylkiwski Iwan;
Wasylkiwski Stepan — lat 22;
Wełyczkowski Iwan — 31;
Wełyczkowski Wasyl — 12;
Has Stepan — 16;
Hrabeć Mykoła — 35;
Dudiak Iwan — 20;
Kuznewycz Iwan — 33;
Pidhorecki Mychajlo — 41;
Chmil Wasyl — 31;
Chmil Hryhiorij — 32 […]
Razem: zamorowana została 1 kobieta (przez WP), 1 dziecko do lat 12 (przez WP i MO), 15 mężczyzn (3 przez bolszewików,1 przez MO, 11 przez WP i MO)”.
źródło: „Informacija pro ukrajinśki seła ta jich meszkanciw, szczo postradały w rezultati polśkych napadiw”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 929, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
17
min. 17
max. 17
nr ref.:
11735
data:
1945.09.20
lokalizacja
opis
dane ogólne
25 października 1945 r., m.p. — Fragment komunikatu Kierownictwa Krajowego Kraju Zakerzońskiego z sierpnia–września 1945 r.:
„Dnia 20 września polskie wojsko spaliło we wsi Stare Brusno 64 ukraińskie gospodarstwa, a 23 we wsi Nowe Brusno. Jednocześnie znęcali się nad tymi ludźmi, którzy nie pouciekali, zaganiali dziewcząt do rzeki i zmuszali pić wodę, bili, zamordowali 2 mężczyzn, zadusiła się jedna kobieta”.
źródło: „Informacija pro polśko-ukrajinśke protystojannia na Peremyszczyni”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 892, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
10472
data:
1945.12.04
lokalizacja
opis
dane ogólne
Brusno Stare
W zasadzce UPA zginęło 15 żołnierzy WP.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1945 oraz rok 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
15
min. 15
max. 15
nr ref.:
11240
data:
1946.06–1946.09
(lato)
lokalizacja
opis
dane ogólne
W lesie w pobliżu wsi Brusno pow. Lubaczów sotnik Iwan Szpontak ('Zaliźniak') osobiście zamordował nieznanego oficera AK.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – sierpień 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: BRUSNO STARE
WYJAŚNIENIA
- Brak precyzyjnej informacji o sprawcach w opisie konkretnego wydarzenia oznacza, iż były nimi osoby określone w danych ogólnych dla tego wydarzenia.
- Nazwa miejscowości w czasach II Rzeczpospolitej oznacza nazwę obowiązującą ok. 1939 r., czyli ostatnim roku niepodległości II Rzeczypospolitej.
- Dane regionalne miejscowości współcześnie — czyli powiat i województwo w Polsce oraz region i obwód na Ukrainie — jeśli wszelako na Ukrainie, to zgodnie z podziałem administracyjnym Ukrainy obowiązującym do 2020 r.
- Wyjaśnienia ogólne ⇒ TUTAJ.
- Przyjęte założenia co do szacunku liczby ofiar ⇒ TUTAJ.