Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
1
max.:
1
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
8
max.:
14
wydarzenia
nr ref.:
07128
data:
1944.05.25
lokalizacja
opis
dane ogólne
Bełwin
Upowcy zamordowali Bolesława Lorenca.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
09477
data:
1945.02.27–1945.03.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
Bełwin
„Pięciu ludzi zabiło w Bełwinie trzy osoby. Napastnicy polecili świadkowi tego zdarzenia, by ogłosił we wsi, że jeśli Ukraińcy w ciągu trzech dni nie wyjadą na Ukrainę, to z lasu przyjdzie dwustu ludzi i wymorduje całą wieś”. W innym miejscu: „Sekretarz lwowskiego komitetu obwodowego Komunistycznej Partii Ukrainy i naczelnik przygranicznych wojsk NKWD okręgu lwowskiego alarmowali sekretarza Komitetu Centralnego KP(b)U o mordach na ludności ukraińskiej, których sprawcami mieli być miejscowi milicjanci. [27 lutego] w Bełwinie [zabito] siedmiu […] Wprawdzie informacja ta nie zgadza się z danymi strony polskiej, zarówno jeśli chodzi o liczbę zabitych, jaki daty wydarzeń, zwraca jednak uwagę, że jako sprawców podano milicjantów”
źródło: Pisuliński Jan, „Konflikt polsko-ukraiński w powiecie przemyskim zimą i wiosną 1945 roku i udział w nim grupy Romana Kisiela 'Sępa'” — internet: www.polska1918-89.pl [dostępny: 2021.02.04]
1945 luty 23, Kuńkowce — Meldunek posterunku MO w Kuńkowcach dla Starostwa Powiatowego w Przemyślu o mordzie na Ukraińcach w Bełwinie:
„W nocy na 28 II 1945 r. około godz. 1—2 5–ciu uzbrojonych sprawców przybyło do wsi Bełwin powiat Przemyśl, gdzie zastrzelili 3 wartowników narodowości ukraińskiej.
Przeprowadzone dochodzenia przez tutejszy Posterunek, w czasie których przez wypytywanie świadka, który był przy zastrzeleniu wyżej wymienionych, podał co następuje.
Świadek Skrypko Miron, urodzony w 1922 r. w Bełwinie, syna Maksyma i Katarzyny, religii greckokatolickiej, Ukrainiec, zapodał, że w nocy na 28 II 1945 r. około godz. 0.30 przybyło pod jego dom kilka mężczyzn uzbrojonych w automaty i karabiny. Jeden z nich wszedł do jego mieszkania i zapytał się, gdzie mieszka Michał Perchacz i nakazał mu się ubrać i zaprowadzić do niego. Ubrał się w marynarkę i wciągnął na nogi buciki, w kalesonach wyszedł na podwórze i razem ze wszystkimi szedł w kierunku domostwa Perchacza. W jednej chwili rozpoczął się alarm przez bicie w gongi. Niedaleko uszli, bowiem wartownik Kot począł bić w gong, a gdy zobaczył zbliżających się do niego osobników, zbiegł do swego mieszkania, zamykając za sobą drzwi.
Sprawcy podeszli do drzwi, kazali, by otworzyć, gdy nikt się nie odzywał, rozpoczęli siłą otwierać. Za drzwiami odezwał się Kot i odpowiedział, że drzwi nie otworzy. W tej chwili jeden ze sprawców strzelił serią z automatu w drzwi, po czym odeszli. Kot jęknął kilka razy i skończył życie.
Po odejściu od domu Kota zauważyli, że przez drogę przebiegło kilka osób, za którymi się puścili, a dobiegając ich za domem Dypka, zapytali kto wy jesteście, Polacy czy Ukraińcy. Odpowiedź była, że Ukraińcy, zabrali ich do drogi i tam kazali się im położyć na ziemi. Ci nie chcieli się położyć, gdyż było bardzo mokro, powtórzyli jeszcze raz, by się kładli na ziemię, a gdy ci nie usłuchali, zostali zastrzeleni na miejscu z karabinów. Zastrzeleni zostali:
1) Kot Seńko w swoim domu,
2) Hawryła Piotr i
3) Bugira Grzegorz.
Po zastrzeleniu tych ktoś strzelił na końcu wsi. Sprawcy powiedzieli:
— «Zawracajmy, zdaje się idzie obława».
Zawrócili razem ze świadkiem, gdyż nakazali mu iść dalej ze sobą, pokazać drogę prowadząca przez las. Doszli do rzeczki, przez którą musiał ich przenieść na druga stronę. Jeden ze sprawców chciał go zastrzelić, lecz drugi powiedział, żeby nie strzelać go, lecz niech wraca do wsi i powie wszystkim ludziom Ukraińcom, by do 3 dni wyprowadzili się na Ukrainę. A gdy tego nie uczynią, przyjdzie ich 200 ludzi i wystrzelają wszystkich.
Ustalono, że sprawców było 5. Ubrani w cywilne ubranie z wyjątkiem jednego, który miał na sobie wojskowy sowiecki płaszcz. Przybyli od strony gromady Maćkowie i w tym kierunku odeszli.
O wypadku zawiadomiono P. Prokuratora PO w Przemyślu oraz Pow. Komendę MO w Przemyślu”.
źródło: Archiwum Państwowe w Przemyślu, w: SPP sygn. 49, k. 39
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
Fragment sprawozdania „Wisti z terenu” z 18 kwietnia 1945 r.:
„1945 r. Polska banda zastrzeliła w Bełwinie wartowników, którzy podnieśli alarm: Kota, Pyłypa i Bugerę”.
źródło: „Wytiah iz Wistej z terenu pro antyukrajinśki akciji polakiw na Hrubesziwszczyni w berezni1945 r.”; w: Wiatrowycz W. (red.), „Polśko-ukrajinśki stosunky w 1942—1947 rr. u dokumentach OUN ta UPA”, w: Lwów 2011, t. 2, s. 860, w: oryg. ukraiński
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
3 – 7
min. 3
max. 7
nr ref.:
09598
data:
1945.03.28
lokalizacja
opis
dane ogólne
Bełwin
Ze sprawozdania starosty wynika, że zginęło pięciu Ukraińców, natomiast według meldunku posterunku MO w Kuńkowcach kilkudziesięciu zbrojonych ludzi miało zabić siedem osób (w tym jedna zmarła z ran), a trzy ranić.
źródło: Pisuliński Jan, „Konflikt polsko-ukraiński w powiecie przemyskim zimą i wiosną 1945 roku i udział w nim grupy Romana Kisiela 'Sępa'” — internet: www.polska1918-89.pl [dostępny: 2021.02.04]
1945 marzec 30, Kuńkowce — Telefonogram posterunku MO w Kuńkowcach do Komendy Powiatowej MO w Przemyślu o mordzie na Ukraińcach wsi Bełwin:
„W dniu 28.3.1945 r. godz. 20 do gromady Bełwin przybyło kilkadziesiąt osób uzbrojonych, dokonali napadu zbrojnego na tamtejszych Ukraińców. Zostało zabitych 6 mężczyzn i 4 osoby ranne. Rannych odstawiono do szpitala w Przemyślu. Jeden mężczyzna zmarł w drodze. Prócz tego zabrali 2 krowy, 3 konie z wozami, po czem zrabowali kilka domów. Około godz[iny] 23 odjechali w kierunku Jarosław.
W czasie akcji patrol milicji w sile 5 ludzi został ostrzelany i z powodu przeważającej siły patrol zmuszony był się wycofać. O wypadku zawiadomiono prokuraturę Sądu Okręgowego w Przemyślu Rejon I. Prokurator polecił zwłoki pochować”.
źródło: Archiwum Państwowe w Rzeszowie, w: UWRz sygn. 307, k. 39
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
1945 kwiecień 3, Kuńkowce — Fragment sprawozdania sytuacyjnego Zarządu Gminy w Kuńkowcach dla starostwa powiatowego w Przemyślu za okres 1 marca — 31 marca 1945 r.:
„W gromadzie Bełwin nieznani sprawcy zastrzelili 6 osób, a mianowicie: Bochenko Stefan lat 58, Bochonko Michał lat 38, Parchacz Stefan lat 32, Depko Eugeniusz lat 13, Depko Jarosław lat 16, Zawierucha Włodzimierz lat 15, Depko Bogdan lat 14, ranni Bochonko Piotr lat 68 i Bochonko Anna lat 55, Mazgal Katarzyna lat 23”.
źródło: Archiwum Państwowe w Przemyślu, w: SPP sygn. 79, k. 13
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
5 – 7
min. 5
max. 7
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: BEŁWIN