Rzymskokatolicka Parafia
pw. św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
archidiecezja warszawska
LUDOBÓJSTWO dokonane przez UKRAIŃCÓW na POLAKACH
Opisy zbrodni (dane za okres 1943–1947)
Zbrodnie
Sprawcy:
Polacy
Ofiary:
Ukraińcy
Ilość ofiar:
min.:
18
max.:
18
Sprawcy:
Ukraińcy
Ofiary:
Polacy
Ilość ofiar:
min.:
51
max.:
159
wydarzenia
nr ref.:
11701
data:
1944–1945
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Fragment wspomnień Iwana Andrijowycza Załuskiego ur. w 1917 roku w Tymcach o mordach na Ukraińcach z Baszni Dolnej dokonanych przez członków różnych formacji zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej:
„Pod koniec II wojny światowej tylko ze wsi Basznia Dolna zginęło 18 osób: 13 zostało rozstrzelanych, 2 żywcem zakopano w ziemi, 1 został skazany na karę śmierci, 5 zamordowali w różny sposób Polacy. Oto jakie jest przerażające krwawe podsumowanie dla parafii: w Baszni Górnej zginęło 10 osób, w Baszni Dolnej 18 osób, w Borowej Górze — 70, co razem daje 122 ofiary”.
źródło: Załuśkyj I. A., „Peresełennia do URSR z parafii Basznia Dolisznia”; w: „Nasz kraj Lubacziwszczyna”, w: nr 2, Lwów 2001, s. 71
źródło: „Mordy na ludności ukraińskiej 1944-1947”; w: Huk Bogdan z gronem przyjaciół, portal: Apokryf Ruski — internet: www.apokryfruski.org [dostępny: 2021.09.30]
sprawcy
Polacy
ofiary
Ukraińcy
ilość
w tekście:
18
min. 18
max. 18
nr ref.:
04785
data:
1944.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Ukraińcy zamordowali 6 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – styczeń 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
6
min. 6
max. 6
nr ref.:
06499
data:
1944.04.19
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Upowcy obrabowali plebanię i zamordowali 5 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
Myrosław Onyszkewycz „Orest Karat” wydał rozkaz: „Rozkazuję Wam niezwłoczne przeprowadzenie czystki swojego rejonu z elementu polskiego oraz agentów ukraińsko–bolszewickich. Czystkę należy przeprowadzić w stanicach słabo zaludnionych przez Polaków. W tym celu stworzyć przy rejonie bojówkę, złożoną z naszych członków, której zadaniem byłaby likwidacja wyżej wymienionych. Większe nasze stanice będą oczyszczone z tego elementu przez nasze oddziały wojackie nawet w biały dzień […] Oczyszczenie terenu musi być zakończone jeszcze przed naszą Wielkanocą, żebyśmy świętowali ją już bez Polaków. Pamiętajcie, że jak bolszewicy zastaną nas z Polakami na naszych terenach, wtedy wszystkich nas wyrżną […] Prowadźcie z nimi twardą, bezwzględną walkę. Nikogo nie oszczędzać, nawet w przypadku małżeństw mieszanych. Wyciągać z domów Lachów, ale Ukraińców i dzieci w tych domach nie likwidować […] Wydobyć broń. Śmierć Polakom. Postój, 6 kwietnia 1944 roku. Sława herojom! Orest, Karat” Rozkaz ten znajduje się w aktach śledztwa przeciwko Myrosławowi Onyszkewyczowi.
źródło: Miszko Przemysław, Matkowski Krzysztof, „Zbrodnie ludobójstwa popełnione przez nacjonalistów ukraińskich w Małopolce Wschodniej w latach 1939—1945 na osobach narodowości polskiej – w świetle śledztw OKŚZPNP we Wrocławiu”; w: „Zbrodnie przeszłości, opracowania i materiały prokuratorów IPN”, w: Warszawa 2008, t. 2 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
5
min. 5
max. 5
nr ref.:
06559
data:
1944.04.25
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Został zamordowany 73‑letni Seweryn Rozwód.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
07188
data:
1944.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Upowcy zamordowali 3 Polaków, w tym 2 siostry lat 17 i 25 zamordowała Ukrainka o nazwisku Wołk (Wilk), córka kierownika szkoły z Czerwinek.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1944”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
09593
data:
1945.03.27–1945.03.28
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Kureń „Zalizniaka” zlikwidował 18 posterunków Milicji Obywatelskiej, poległo 30 milicjantów a 10 zostało uprowadzonych i zamordowanych. Zamordowanych zostało od 43 do 72 osób polskiej ludności cywilnej. Były to posterunki w miejscowościach: Dzików Stary, Podemszczyzna, Horyniec, Zalesie, Basznia Dolna, Łówcza, Futory, Nowa Grobla, Brusno Nowe, Krowica, Puchacze, Chotylub, Wólka Horyniecka, Zapałów, Bichale, Łaszki, Płazów, Cewków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
83 – 112
min. 83
max. 112
nr ref.:
09788
data:
1945.04.17
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Ukraińcy zamordowali milicjanta Stanisława Piekarza lat 36.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – kwiecień 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
10020
data:
1945.05
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Spalili ponad połowę wsi, zniszczyli wnętrze kościoła i zamordowali 11 Polaków.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
11
min. 11
max. 11
nr ref.:
09928
data:
1945.05.09
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
Upowcy zamordowali 3 Polaków, w tym 2 siostry Katarzynę Czerwonkę lat 17 i Marię Czerwonkę lat 25 zamordowała należąca do tej bandy „powstańców” Ukrainka o nazwisku Wołk (Wilk), córka kierownika szkoły z Czerwinek.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – maj 1945”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.02.04]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
10922
data:
1946.03.26
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
We wsi Basznia Dolna – [przysiółek, GTKRK] Czerwinki – pow. Lubaczów 26 marca 1946 r. [Ukraińcy] zabili 3 żołnierzy WP z 9 pp. 3 DP: szer. Jana Niemczyckiego lat 23, szer. Adama Juchniewicza lat 25, szer. Bolesława Runiewicza lat 26.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – marzec 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
3
min. 3
max. 3
nr ref.:
11055
data:
1946.06.01
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
We wsi Basznia Dolna — Kapliszcze [tak prawd. zwana była rampa kolejowa, GTKRK] — pow. Lubaczów 1 czerwca 1946 r. UPA zabiła 12 żołnierzy WP o nieustalonych nazwiskach, którzy wpadli w zasadzkę.
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – czerwiec 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2021.06.10]
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
12
min. 12
max. 12
nr ref.:
11268
data:
1946.09.21
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
21 września 1946 r. [Upowcy] zamordowali Jana Szmaragę.
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – wrzesień 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.02.25]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
nr ref.:
11363
data:
1946.12.26
lokalizacja
opis
dane ogólne
Basznia Dolna
UPA zamordowała milicjanta Michała Kowalskiego lat 22.
źródło: „Postanowienie o umorzeniu śledztwa”; w: Instytut Pamięci Narodowej IPN Opole, w: sygn. S 37.2013.Zi, 21 grudnia 2018 — internet: ipn.gov.pl [dostępny: 2022.02.25]
źródło: Żurek Stanisław, „Kalendarium ludobójstwa – grudzień 1946 oraz w roku 1946”; w: portal: Wołyń — internet: wolyn.org [dostępny: 2022.02.28]
sprawcy
Ukraińcy
ofiary
Polacy
ilość
w tekście:
1
min. 1
max. 1
Autorzy niniejszego opracowania informują, że każda korespondencja wysłana na podany poniżej adres portalu Genocidium Atrox może zostać opublikowana — verbatim w całości lub części, wraz z podpisem — chyba że zawierać będzie explicite odnośne zastrzeżenie. Adres Emajl nie będzie publikowany.
Jeśli na Państwa urządzeniu działa klient programu pocztowego — taki jak Mozilla Thunderbird, Windows Mail czy Microsoft Outlookopisane m.in. w Wikipedii — by skontaktować się z Kustoszem/Administratorem i wysłać korespondecję proszę spróbować wybrac link poniżej:
LIST do KUSTOSZA/ADMINISTRATORA
Jeśli natomiast Pan/Pani nie posiada takowego klienta na swoim urządzeniu lub powyższy link nie jest aktywny proszę wysłać Emajl za pomocą używanego przez Pana/Panią konta — w stosowanym programie do wysyłania korespondencji — na poniższy adres:
jako temat podając:
GENOCIDIUM ATROX: BASZNIA DOLNA