Rzymskokatolicka Parafia
pod wezwaniem św. Zygmunta
05-507 Słomczyn
ul. Wiślana 85
dekanat konstanciński
m. i gm. Konstancin-Jeziorna
powiat Piaseczno
poprzedni
Pińczów
(14.vi.1992)
KORONOWANE WIZERUNKI MATKI BOŻEJ (164)
(pełna lista: TUTAJ)
Pani Nowohucka - Matka Boża Fatimska
z Krakowa-Bieńczyc
Data pierwszej koronacji: 13 września 1992
następny
Pasierbiec
(28.viii.1993)
W 1947 r., dwa lata po wypędzeniu Niemców, kolejni okupanci na terenach Polski, Rosjanie, i miejscowi kolaboranci zdecydowali o budowie na przedmieściach Krakowa nowego miasta i wielkiego „socjalistycznego” zakładu pracy – Nowej Huty.
W planach nie przywidywano miejsca na nowe kościoły. Nowa Huta miała być miastem bez Boga…
W okolicy od dawna istniały wszelako klasztor i opactwo zakonu Cystersów (łac. Ordo Cisterciensis – Ocist.) w Mogile (z cudownym krucyfiksem Chrystusa Łaskawego) i kościół pw. św. Judy Tadeusza w Czyżynach. Obie wsie włączone zostały do obszaru Nowej Huty, ale nie były w stanie wypełnić potrzeb rodzącego się kilkuset tysięcznego miasta.
Pozostałe wioski włączone w obszar zabudowy Nowej Huty należały do parafii pw. św. Małgorzaty w Raciborowicach i parafii pw. św. Wincentego w Pleszowie. Ale dostęp do tych kościołów był utrudniony – nie było do nich dróg.
W szczególności komunaziści nie przewidzieli żadnego kościoła we wsi Bieńczyce, znajdującej się w samym sercu nowego planowanego miasta. We wsi istniała niewielka kaplica, usytuowana przy ochronce dla dzieci, prowadzonej przez Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Bogarodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej z Dębicy – czyli służebniczki dębickie. Budowniczowie a później mieszkańcy nowego miasta to do niej przychodzili się modlić…
W 1950 r., na nabożeństwie 40-godzinnym, głosił w owej kaplicy kazania ks. Karol Wojtyła, wikariusz przy parafii pw. św. Floriana w Krakowie.
Dwa lata później, 15.vi.1952 r., w związku z powstającą Nową Hutą abp Eugeniusz Baziak (1890, Tarnopol – 1962, Warszawa), ordynariusz lwowski i administrator krakowski, erygował parafię pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieńczycach. Parafia liczyła wtedy 3000 mieszkańców…
W tych pierwszych latach, gdy proboszczem-administratorem nowej parafii był ks. Stanisław Kościelny (1920-1992), w spowiedzi pomagał mu m.in. młody ks. Karol Wojtyła…
Rozpoczęto starania o pozwolenie na budowę kościoła. Słano pisma do wszelkich możliwych urzędów namiestniczego państwa prl, zbierano podpisy. Wsparcie słali biskupi z różnych stron świata. Na próżno – rosyjscy namiestnicy uparli się…
Pierwsze pozwolenie dali dopiero po przełomie w 1956 r. i 17.iii.1957 r. abp Eugeniusz Baziak poświęcił plac pod budowę kościoła na osiedlu Teatralnym w Nowej Hucie. Stanął krzyż. Nowa Huta liczyła wtedy 80,000 mieszkańców…
10.vi.1959 r. pozwolenie władze prl wycofały. Skradły pieniądze (2 mln złotych) z konta bankowego, zabrały materiały budowlane, a na miejscu, gdzie miał stanąć kościół zaczęto budować szkołę…
27.iv.1960 r. namiestnicy prl wysłali robotników do usunięcia krzyża. Rozpoczęła się „walka o krzyż Chrystusowy w Nowej Hucie”.
Krzyża bronili liczni wierni. Przyjechało ramię zbrojne prl – milicja. Już w południe byli pobici i ranni. Gdy po pierwszej zmianie przyszli robotnicy z największego, a w zasadzie wówczas jedynego zakładu pracy Nowej Huty - huty żelaza, zgromadzono jeszcze więcej milicji. Pojawiło się komunistyczne wojsko. Ok. 20:00 wyłączono elektryczność w całym mieście. Władza zaczęła używać armatek wodnych i gazu łzawiącego. Zaczęła też strzelać z ostrej amunicji…
Zginęło kilka osób (5 postrzelonych), jeszcze więcej zostało rannych. Walki trwały dwa dni. Potem r ozpoczęły się masowe aresztowania…
Ale krzyż pozostał…
W 1964 r. metropolitą Krakowa został Karol Wojtyła. Rok później, w 1965 r., mianował na wakujące stanowisko proboszcza (namiestnicy prl wymusili odejście poprzednich proboszczów Bieńczyc-Nowej Huty) ks. Józefa Gorzelanego (1915, Kraków – 2005, Kraków).
W tym samym roku parafia wreszcie otrzymała lokalizację pod kościół, w miejsce dotychczasowej, drewnianej kaplicy. Nowemu kościołowi i parafii, w nowym miejscu, nadano za patronkę Maryję Królową Polski…
Kamień węgielny z bazyliki Maksencjusza i Konstantyna Wielkiego, wystawionej na głównym placu starorzymskim (łac. Forum Romanum) w Rzymie, ofiarował, wraz ze sporą sumą pieniędzy, papież Paweł VI (1897, Concesio – 1978, Castel Gandolfo). Wybór kamienia węgielnego nie był, jak się wydaje, przypadkowy. Budowę bazyliki rozpoczął bowiem w 308 r. cesarz Marek Aureliusz Waleriusz Maksencjusz (łac. Marcus Aurelius Valerius Maxentius) (ok. 280 – 312, Rzym), a zakończył cztery lata później, po zwycięstwie nad Maksencjuszem w bitwie przy moście Mulwijskim Gajusz Flawiusz Waleriusz Konstantyn (łac. Gaius Flavius Valerius Constantinus) (ok. 282, Nisz – 337, Ancyrona k. Nikomedii) I Wielki. To zwycięstwo oznaczało koniec prześladowań chrześcijan w starożytnym Rzymie. W tym świetle należy odczytywać prorocze słowa Pawła VI, gdy przekazując kamień węgielny ks. Gorzelanemu i abpowi Wojtyle powiedział po polsku: „Zabierz ten kamień z sobą do Polski. Niech będzie on kamieniem węgielnym, na którym stanie kościół Królowej Polski w Nowej Hucie”…
14.x.1967 r. abp Karol Wojtyła wykopał pierwsze grudy ziemi…
Ks. Gorzelany już na początku swej posługi rozpoczął w swej parafii odprawianie „nabożeństw fatimskich” do Matki Bożej Fatimskiej. Niewielką Figurkę przywiózł, jeszcze przed objęciem probostwa w Nowej Hucie, w 1965 r. z miejsca objawień z 1917 r.…
Przywieziona Pani Fatimska była kopią rzeźby, zwanej Pielgrzymującą Madonną Fatimską, wykonanej przez portugalskiego artystę Józefa (port. José) Ferreira Thedim (1892, Sao Romao do Coronado -1971, Sao Romao do Coronado), ze wsparciem jednego ze swoich uczniów Joachima (port. Joaquim) Oliveiry. Thedim wyrzeźbił Ją w oparciu o opis jednej z widzących, siostry Łucji od Jezusa (port. Lúcia de Jesus) dos Santos (1907, Aljustrel – 2005, Coimbra), karmelitanki bosej Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel (łac. Ordo Fratrum Carmelitarum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo) w 1947 r.
13.v.1947 r. ów oryginał Pielgrzymującej Madonny Międzynarodowej (istnieje także Pielgrzymująca Madonna Zachodu…) został poświęcony przez biskupa diecezji Leiria, Józefa (port. José) Alves Correia da Silva (1872, São Pedro de Fins – 1579, Leira).
Thedim jest autorem pierwszej historycznie figurki Matki Bożej Fatimskiej, przechowywanej w kaplicy Objawień w sanktuarium Matki Bożej w Fatimie, w Portugalii, zwanej Madonną Capelihna (pl. kaplica), wykonanej już w 1920 r.…
By zrozumieć znaczenie aktu przywiezienia figurki Matki Bożej Fatimskiej do Polski, zwanej wówczas prl, należy sobie uzmysłowić, że w owych czasach przesłania Madonny z Fatimy nie były w zasadzie w Polsce znane. Wiedziano tylko, że Matka Boża powiedziała pastuszkom w Fatimie (Fatima było imieniem ukochanej córki Mahometa!!!) – w tzw. drugiej tajemnicy fatimskiej - iż powinni modlić się o nawrócenie Rosji („przyjdę, by żądać poświęcenia Rosji memu Niepokalanemu Sercu” – miała powiedzieć). To wystarczało, by rosyjscy namiestnicy prl byli w szczególny sposób uczuleni na wszelkie wzmianki o objawieniach w Fatimie.
Jedna z pielgrzymujących figurek Matki Bożej Fatimskiej, wykonana przez wspomnianego portugalskiego artystę Józefa Ferreira Thedim, po przyjeździe do Warszawy miała zostać zatrzymana przez rosyjskich namiestników. Nie dozwolono na Jej publiczne wystawienie. W odpowiedzi wierni przygotowali drucianą klatkę i ją wystawili…
Statuę Bieńczycką, o wys. 105 cm, umieszczono w stylizowanej grocie. Na jej ścianie i balustradzie z czasem zaczęły pojawiać się liczne wota. Wysłuchane prośby upamiętniały też napisy wygrawerowane na metalowych tabliczkach.
Każdego trzynastego dnia miesiąca od maja do października, figura Matk i Bożej wynoszona była (i jest do dziś) na zewnątrz kościoła, gdzie pod gołym niebem odbywały się pokutne nabożeństwa fatimskie.
Nabożeństwa przyciągały tłumy parafian. Modlących się bywało do kilkunastu tysięcy!
Budowa świątyni trwała 10 lat. Kolejni namiestnicy na każdym kroku przeszkadzali: zatwierdzali plany budowy (projektu inż. arch. Władysława Pietrzyka) krok po kroku, przeciągając decyzje, nie przydzielano materiałów budowlanych (w namiestniczym prl wszystko było „na przydział”, na widzimisię miejscowych kacyków) – trzeba je było więc sprowadzać z zagranicy.
Gotową świątynię, kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski – Arkę Pana - poświęcił 15.v.1977 r. Karol kard. Wojtyła. Wołał wówczas: „Czyńcie to miasto, Nową Hutę, królestwem Matki, dzielnicą Boga żywego!”
Wtedy też postanowił podzielić kolosalną parafię Nowej Huty na cztery parafie-rejony i nakazał budowanie nowych kościołów…
Gdy już jako Jan Paweł II po raz pierwszy odwiedził kraj rodzinny, podczas homilii przed opactwem cysterskim w Mogile 9.vi.1979 r., powiedział: „Nie można oddzielić krzyża od ludzkiej pracy. Nie można oddzielić Chrystusa od ludzkiej pracy. To właśnie potwierdziło się tutaj w Nowej Hucie. I to był ten nowy początek ewangelizacji na początku nowego tysiąclecia chrześcijaństwa w Polsce. Ten nowy początek przeżyliśmy razem.
I ja zabrałem to z sobą z Krakowa do Rzymu jako relikwię.”
Nabożeństwo fatimskie miało także miejsce 13.v.1981 r., kiedy to w jego trakcie dotarła informacja o zamachu na papieża Jana Pawła II, dokonanym przez tureckiego terrorystę, Ali Agcę, najprawdopodobniej na zlecenie współpracujących z rosyjskim KGB (i polskim SB) komunistycznych służ bułgarskich. Wierni modlili się o życie Ojca św. przez całą noc…
Ocalenie Jan Paweł II wielokrotnie przypisywał opiece Matki Bożej Fatimskiej…
Po powstaniu „Solidarności”, a szczególnie po wprowadzeniu stanu wojennego i jej zdelegalizowaniu, kościół nowohucki stał się miejscem spotkań hutników i innych grup zawodowych. Szczególnym represjom poddawano uczestników nabożeństw fatimskich. Władze namiestnicze stosowały wobec modlących się przeróżne szykany. Wrzucano – w tłum zgromadzony na zewnątrz świątyni i do samego kościoła – gaz łzawiący. 13.v.1982 r., podczas nabożeństwa fatimskiego oficer (!!!) zbrojnej jednostki namiestniczej ZOMO zastrzelił młodego robotnika, Bogdana Włosika (1962 – 1982, Kraków) …
Figurka Pani Nowohuckiej w Arce Pana stawała się podmiotem coraz bardziej szerzącego się kultu. I wtedy, na prośbę Franciszka kard. Macharskiego (ur. 1927, Kraków), ordynariusza krakowskiego, Ojciec św. Jan Paweł II nakazał, specjalną bullą, Ją ukoronować.
W ten sposób powstało w Nowej Hucie sanktuarium Maryjne.
Koronacji dokonał, koronami poświęconymi przez Jana Pawła II - na prośbę kard. Macharskiego, który był chory - abp Stanisław Nowak (ur. 1935, Jeziorzany), metropolita częstochowski, 13.ix.1992 r.
Hymn koronacyjny napisał Marek Skwarnicki (ur. 1930, Grodno):
Lud Nowej Huty, naród wyzwolony
co w Arce Pana ocalał z potopu,
niesie Ci, Matko Fatimska, koronę
razem z błaganiem o miłość i pokój.
Królowo nasza, Łaski Pośredniczko,
Mieszkanko wszystkich świątyń Nowej Huty,
Panno Fatimska naucz nas wolności,
wolności w prawdzie na ścieżkach pokuty.
Tyś ocaliła od śmierci Papieża,
jak ocalałaś żołnierzy na szańcach,
Tobie dziś Kościół Krakowski zawierza,
Swą całą przyszłość, Królowo Różańca.
Jak krwi Chrystusa krople tajemnicze,
tak i paciorki różańca świętego
prowadzą wiernych przed Twoje oblicze
i przed oblicze Boga Wszechmocnego.
Gdzie sąd ostatni, tam i wstawiennictwo
Twoje przed Syna miłosiernym tronem.
Matko grzeszników, jesteś nas tak blisko,
gdy na Twe skronie wkładamy koronę.
Na miejscu krzyża, o który w tak niezwykły sposób upomnieli się wierni i za który oddali krew w 1960 r., kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa powstał dopiero w latach 1990-tych. Jego konsekracji dokonał 22.vi.2001 r. Franciszek kard. Macharski. Sześć lat później na miejscu krzyża postawiono pomnik Krzyża Nowohuckiego…
Popatrzmy na film o świątyni Arka Pana:
a także na film o „Mieście bez Boga”:
oraz na panoramę Arki Pana:
Pochylmy się także nad słowami Ojca św. Jana Pawła II z 9.vi.1979 r. w Krakowie:
Adres:
Parafia Rzymsko-Katolicka
pw. Matki Bożej Królowej Polski
ul. Obrońców Krzyża 1
31-831 Kraków - Bieńczyce
Mapa dojazdu:
Opracowanie oparto na następujących źródłach:
polskich:
innych: