poprzedni

Kraków (b. Mariacka)
(15.xii.1968)

KORONOWANE WIZERUNKI MATKI BOŻEJ (99)
(pełna lista: TUTAJ)

MATKA BOŻA POCIESZENIA (DĄBROWIECKA)
w Dąbrówce Kościelnej

Data pierwszej koronacji: 15 czerwca 1969

następny

Lubawa
(2.vii.1969)

Łącza do cudownego wizerunku Matki Bożej (a także wydarzeń z Nim związanych):

Historia obecności cudownego obrazu Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem, jak i w wielu podobnych miejscach w Polsce, zaczyna się „olśnieniem”: w przenośni - ale i pamięci - przeniesionej przez wiele pokoleń legendy.

Wieś Dąbrówka Kościelna, zagubiona w lasach pomiędzy Poznaniem i Gnieznem, w samym sercu kolebki polskości, znana już była w XIII w. Prawdopodobnie już wtedy w Dąbrówce oddawano Panu cześć w drewnianym kościółku (pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny). Modlono się w nim również zapewne przed jakimś wizerunkiem Madonny – bezpośrednim poprzednikiem dzisiaj czczonej w Dąbrówce Bogurodzicy.

Ale owo „olśnienie”, które uczyniło Królową Dąbrówki centrum lokalnego, i nie tylko, kultu przyszło, jak się wydaje, trochę później.

Mogło być też troszeczkę inaczej. A mianowicie kościółka stałego nie było: nabożeństwa odprawiano pod tymczasowym zadaszeniem albo i pod gołym niebem. I dlatego święty wizerunek Madonny wieszano na rozległym dębie…

Ów dąb pełni w legendzie Dąbrówki rolę szczególną – nie tylko zresztą w niej, ale i w wielu innych miejscach kultu maryjnego w Polsce. ewnie ma to coś wspólnego – tak zapewne powiedzieliby naukowcy - z przedchrześcijańskimi, pogańskimi kultami, gdy dąb i zagajniki dębowe często pełniły rolę miejsc magicznych, ale i cóż z tego wynika?

W Dąbrówce Kościelnej ów zawieszony na dębie obraz Madonny pewnego dnia zajaśniał niezwykłym światłem, rozświetlając swym blaskiem okolicę. Trwało to przez parę dni, w dzień i w noc. Dawna broszurka zjawisko to tak opisywała „[…] w tych dawnych czasach, wśród gęstwiny borów, przy drodze prowadzącej od Dąbrówki do Poznania, na dębie, który do dziś dnia na pamiątkę jeszcze stoi, zajaśniał, jak wieść pobożna niesie, obraz Matki Boskiej niebieską światłością, która we dnie i w nocy nie ustawała”^{„Historya cudownego Obrazu Najśw. Maryi Panny…”, ks. Władysław Stryjakowski (zm. 1903), 1865 r.}.

Dąb ów istniał jeszcze w 20-leciu międzywojennym XX wieku, owym cudownym interludium naszej niepodległości…

Owo rzeczywiste „olśnienie” niebawem przekształciło się w inne: w zrozumienie znaczenia niewyjaśnionego zdarzenia. Po prostu odczytano je, jako cudowny znak wskazania miejsca na powstanie nowego kościoła, na centrum kultu maryjnego…

Sława Dąbrówki Kościelnej zaczęła się szerzyć. Zacytujmy jeszcze raz to samo źródło, a przyczyna rosnącego kultu stanie się bardziej zrozumiałą: „[Matka Boża] temu łzy osuszyła, owego z choroby podźwignęła, innego z kalectwa uwolniła, innego zatwardziałe serce skruszyła, wtedy coraz większe tłumy ludu zewsząd w pobożnych kompaniach poczęły się gromadzić, a każdy z pożądaną pociechą odchodził […]”^{ks. Władysław Stryjakowski, ibit.}.

Acz oryginały specjalnej kościelnej księgi, odnotowującej od 1686 r. otrzymane przed Madonną Dąbrowiecką łaski i cuda, „zaginęły” podczas II wojny światowej (jeszcze jedna niepowetowana strata z tamtych lat pogardy) pamięć ludzka zachowała informacje o ponad 100 srebrnych tablic, olbrzymiej liczbie wotów wyobrażających serca, ręce, złote pierścionki, krzyżyki - sam obraz zdobiło ich ponoć 220 – które już w 1710 r. wisiały przy Królowej Wielkopolski w starym, drewnianym kościele w Dąbrówce. W 1765 r. Bogurodzicę przyozdobiono srebrno-złotą sukienką, z fundacji hrabiny Bojanowskiej ze Srebrnej Góry.…

Wiadomo zatem, że pod koniec XVII w. Madonna już musiała królować w dąbrowieckim kościele…

Drewniany kościółek, w którym wisiała, musiał być już wtedy wiekowym, skoro w 1726 r. został rozebrany. Natychmiast postawiono nowy, również drewniany, który niebawem spłonął (1774 r.), uderzony piorunem. Trzy lata później, staraniem archidiakona i oficjała gnieźnieńskiego Leona Morawskiego (1697-1780), powstała kolejna, także drewniana świątynia. I ona 150 lat później uległa pożarowi (1925 r.)… Wtedy, na ruinach poprzedniczek, zaczęto wznosić sanktuarium, które do dnia dzisiejszego jest siedzibą Madonny Dąbrowieckiej…

Wspomniane pożary pochłonęły też znany i czczony w XVII w. oryginalny wizerunek Pani Wielkopolski. Nie jest jasne który z nich, co oznacza, że nie bardzo wiadomo, czy w czasach rozbiorowych, w latach 1774-1925 w Dąbrówce czczony był ów stary obraz, czy też – już wtedy! - jakaś jego kopia…

W każdym razie po pożarze w 1925 r. musiano wykonać, na podstawie zachowanych szkiców, nową kopię Bogurodzicy. Poświęcił Ją w 1927 r. ówczesny poznański biskup pomocniczy Karol Mieczysław Radoński (1883, Kociałkowa Górka – 1951, Włocławek)…

W Dąbrówce odnowiona Pani Wielkopolski przetrwała tylko do 1939 r. Wisiała wtedy w prowizorycznym baraku, podczas gdy obok wznoszono nowy, murowany kościół, który w momencie wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 r., gdy kraj nasz najechany został zdradziecko przez sąsiadów ze wschodu i zachodu, był już prawie gotów.

Wówczas ówczesny proboszcz, w obawie przed okupantami, zdecydował się wywieźć obraz Madonny, i ukryć. Zawiózł Go w okolice Kutna.

Ale zapobiegliwość proboszcza nie pomogła – dom, w którym przechowywano Święty Wizerunek trafiła, podczas wrześniowej Bitwy nad Bzurą, bomba i Obraz – który to już raz? - uległ zniszczeniu…

Do sanktuarium dąbrowieckiego weszli Niemcy. Że obawy proboszcza nie były wszelako płonne świadczyły pierwsze działania „rasy panów”: natychmiast ścięto zabytkowy dąb w Dąbrówce – ten, na którym przed wiekami wisieć miał oryginalny wizerunek Madonny, i ten który Ona sama wskazała w akcie cudownego „oświecenia” Swojego Obrazu…

Niedokończony kościół zarekwirowano i w 1941 r. po rozpoczęciu wojny dwóch agresorów – Niemców i Rosjan - urządzono w nim więzienie dla jeńców sowieckich, zmuszanych do budowy niedalekiego lotniska wojskowego. Potem używano go jako magazynu materiałów budowlanych…

Po zakończeniu w 1945 r. okupacji niemieckiej, dokończono budowę nowego kościoła i postanowiono wykonać kolejną kopię Madonny Dąbrowieckiej. W oparciu o zachowane źródła wykonał ją w 1949 r. znany artysta poznański Edmund Szyfter (1907, Ostrzeszów – 1993, Poznań).

Uznano wszelako, że potrzebna jest jeszcze jedna kopia. Jej wykonanie powierzono jednemu z najbardziej zasłużonych dla odnowy sztuki sakralnej w Polsce po II wojnie światowej, profesorowi Leonardowi Torwirtowi (1912, Wilno – 1967, k. Ciechanowa) (był autorem m.in. wędrującego po Polsce z okazji Millennium Chrztu obrazu Nawiedzenia Madonny Częstochowskiej, w pewnym momencie uwięzionego przez rodzimą odmianę sowieckiej władzy).

W 1956, w trakcie uroczystości 300-lecia „potopu szwedzkiego”, to właśnie ten Wizerunek Bogurodzicy – swobodna kopia świętego wizerunku Jasnogórskiego, namalowana na dębowej desce (80×110 cm) – zawisł, w oprawie wijących się gałęzi i stylizowanych, rzeźbionych liści dębu, w ołtarzu głównym kościoła w Dąbrówce Kościelnej.

Kopia wykonana przez Edmunda Szyftera natomiast przeniesiona została do kaplicy – do dziś wykorzystywana jest podczas wrześniowych uroczystości odpustowych i procesji do miejsca na wzgórzu, gdzie niegdyś stał „dąb olśnienia”…

15.vi.1969 r. Matka Boża Dąbrowiecka została przyozdobiona koronami papieskimi przez Prymasa Tysiąclecia, Stefana kard. Wyszyńskiego (1901, Zuzela - 1981, Warszawa), w obecności abpa Metropolity Poznańskiego, Antoniego Baraniaka (1904, Sebastianów – 1977, Poznań). Obaj byli więzieni przez władze komunazistowskie, w czasach stalinowskich…

Na tym bolesne losy Pani Pocieszenia nie zakończyły się. W 1989 r., tak jakby na zakończenie dyktatury komunazistowskiej, włamano się – wycinając witraż - do sanktuarium i skradziono korony Cudownego Wizerunku, wraz z cennymi sukienkami (8 kg srebra) oraz licznymi wotami, w tym oryginalnymi koralami. Sprawców, oczywiście, nie wykryto…

Konieczna była rekoronacja i dokonał jej 26.vi.1994 r. nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk (ur. 1938, Jadowniki Mokre), z udziałem m.in. abpa gnieźnieńskiego Henryka Muszyńskiego (ur. 1933, Kościerzyna).

W 2006 r. z żołędzi pobranych z najstarszego dębu w Polsce, zwanego „Dębem Chrobrego”, i pobłogosławionych w 2004 r. przez Jana Pawła II rozpoczęto w Dąbrówce hodowanie nowego dębu, „Dębu Papieskiego”. Na kamieniu pamiątkowym wyryto słowa św.Karola Wojtyły (1920, Wadowice - 2005, Watykan) z 1966 r.: „Odchodziłem, a drzewo stało, obejmując przeszłość i przyszłość”…

Rozmyślając popatrzmy na film o Prymasie Stefanie kard. Wyszyńskim:

a także komentarz kard. Wyszyńskiego po wyborze Jana Pawła II:

Adres:

Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia
Dąbrówka Kościelna 29
62-280 Kiszkowo
woj. wielkopolskie

Mapa dojazdu:

Opracowanie oparto na następujących źródłach:

polskich:

• Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Dąbrówce Kościelnej
• Archidiecezja Gnieźnieńska
• Theotoks
• Polska Niezwykła
• Dziedzictwo.ekai
• Polska Travel
• Wikipedia.pl

innych:

• „Z dawna Polski Tyś Królową, Koronowane wizerunki Matki Bożej 1717-1999”, wyd. V poprawione, Siostry Niepokalanki, Szymanów 1999